ŞEHRİVAN HABER: ÖMER TOKTAŞ- Çin’den yayıldıktan sonra birçok ülkeden sonra İran’a sıçrayan ve dün itibariyle resmi kaynakların 14 civarında ölüm bildirdiği İran’da salgın yayılmaya devam ediyor. Salgın İran’da yayılmaya devam ederken Türkiye’nin sınır kapılarını kapatma kararı aldığı İran’ın Türkiye ile ticari ve diğer ilişkilerinin kesilmesi de büyük sıkıntılar yaşatıyor. İran ile sınırın kapatılma kararı en çok Van’a etkilerken Van’da ekonomik anlamda büyük bir durgunluk yaşanıyor. Van'da İranlı turistlerin otel rezervasyonları iptal edilirken TIR'lar sınır kapısında bekliyor. Esnaflar ve tüccarlar bu durumun daha ilk günden ticareti ve ekonomiyi ciddi anlamda etkilediğini belirtirken önümüzdeki süreçte bu kayıpların daha büyük olacağını söylüyor. Özellikle de Nevruz döneminde İran’dan gelen turistlerden dolayı aylar boyunca büyük bir hareketlilik yaşayan Van, bu yıl bu süreci boş geçirme kaygısı yaşarken, yetkili merciler ise bunun ihracat ve ithalatı da durdurduğunu ve bu durumun büyük bir kayıp olduğunu söylüyor.
Çin’de ortaya çıkan ve birçok ülkeye yayılmaya başlayan corona virüsü Türkiye’nin sınır ticaretini de vurdu. Komşumuz İran’da birçok ölüme yol açan ve sınır kapılarının kapanmasına neden olan virüs nedeniyle sınır ticareti adeta durma noktasına geldi. Şehrivan’a konuşan vatandaşlar kapı kapatma kararı öncesi büyük bir hareketlilik olduğunu söylerken, kapıların kapanması ile birlikte işlerin durduğunu söyledi. Sözcü Gazetesi’ne konuşan Van Sanayi ve Ticaret Odası Genel Sekreteri Cengiz Aras, kapıların kapanmasının bölge insanını derinden etkilediğini söyledi.
İŞLER BIÇAK GİBİ KESİLDİ!
Kapının kapanması sonrası işlerin bir anda bittiğini belirten Van’daki esnaflar, bu sürecin devam etmesi halinde ciddi bir kriz yaşanacağını belirtti: “Elbette ki insan sağlığı her şeyden önemli. İran’a bulaşan virüs bu noktada iki yönlü bir endişe yarattı. Van’da hem can korkusu yaşandı hem de mal. İranlılar’la birlikte gelebilecek olan virüs konuşulurken bir taraftan da gelmemeleri halindeki kayıplar öne çıktı. Birkaç gün önce alınan kapatma kararı anında şehre yansıdı. Birkaç gün önce her yerde İranlılar varken bir anda şehir boşaldı. Nevruz’a haftalar kala, bu vakitlerde gelen İranlılar bir anda gitti. Şimdi Van’ı bekleyen çok kötü bir süreç var. Eğer bu hastalık süreci devam eder, İran’da salgın büyürse biz de çok kaybedeceğiz. Bizim gibi bir çok esnaf yatırımı bu yönde yapıyor. Bu hepimiz için korkunç bir durum. İnşallah kısa sürede salgın sona erer ve kapılar açılır.” Dedi.
“OTELDE KALAN KONUKLAR GİTMEK İSTEMİYOR”
Virüs haberlerinin ardından otellerinde konaklamakta olan İranlı konukların daha uzun süre kalmak istediklerini belirten Roza Otel Yetkilisi Halit Işık, Şehrivan’a yaptığı değerlendirmede, “Bu virüs çıktığı ilk günden beridir hiç kimse sokakta bile rahat yürüyemiyor. Felaketler başımızdan eksik olmuyordu bir de bu virüsle başa çıkmak zorunda kaldık. Bu virüsün İran’a kadar gelmiş olması bize gösteriyor ki yayılamayacağı herhangi bir yer yok. Ama virüsün İran’da aldığı canların ardından gelen ilk haberlerde bile biz burada konaklayan misafirlerin daha uzun süre kalmak istediğini gördük. Suriye’de çıkan iç savaşın ardından nasıl ki milyonlarca insan kaçıp Türkiye’ye geldi şu an İranlılar da burada kalmak istiyorlar ve kendi ülkelerinden çıkarak Van’a geliyorlardı.” Şeklinde konuştu. Görüş bildiren bir diğer isim olan Aymen Giyim Yetkilisi Zeki Yıldızdal virüs karşısında alınacak tedbirlerin de elden bırakılmaması gerektiğini savundu. Yıldızdal şu sözleri kullandı: “Komşu ülkemiz olan ve vatandaşları her sene Van’a akın eden İran’da bu virüs ortaya çıktıktan sonra emin olun orada olmadığı kadar büyük bir panik yaşanmaya başladı burada. Sanki bu korona virüsü İran’da değil de Van’da ortaya çıkmış gibi tedirginlik yaşamaya başladı insanlarımız. Ama bu tedirginlik yerine insanların bu virüse karşı nasıl önlemler alındığını ve alınacağını sorgulamalıdır.”
EKMEĞİNİ KAPIKÖY’DEN KAZANANLAR TEDİRGİN!
Yine dün itibariyle Sözcü’ya görüş veren isimlerden birisi olan Vanlı tüccarlardan Mehmet Ecer adlı vatandaş da olayın ticari boyutundaki kayıpları vurguladı. Meyve ithalatı yapan ve işlerinin sekteye uğradığını belirten esnaf Ecer Şubat ve nisan ayları arasında İran’dan karpuz getirdiklerini fakat şu an bu ticaretin durduğunu söyledi. Ecer, “Şubat ayı sezonunda karpuz ve kivi ithalatını yapıyorduk. Biliyorsunuz karpuz ülkemizde mayıs ve haziran ayında çıkıyor. Bizde ticaret kapsamında karpuzu şubat ve nisan ayları arasında olan bir iznimiz var. Ancak sınır kapıları kapandığı için şu anda işimizi yapamıyoruz. Biz Kapıköy Sınır Kapısı’nda işlerimizi yapıyoruz ve 200'e yakın esnaf orada iş yapmaya çalışıyor ama bu olaydan sonra birçok esnafın işi sekteye uğradı. Tabi öncelikle sağlık diyoruz. Çünkü sağlık olmayınca bir işte yapamazsınız.” diyor.
“VİRÜSLE BAŞA ÇIKARSAK GÜCÜMÜZÜ GÖSTERİRİZ”
Güvenli bölge olma özelliğimizi yitirmediğimiz takdirde kent olarak gücümüzü gösterebileceğimizi belirten Nisa Giyim Yetkilisi Fatih Yıldırım “Virüsten dolayı kaçan tüm İranlılar Van’a geliyorlardı ve burada da uzunca bir süre kalmayı düşünüyorlardı. Şimdi gülsek mi ağlasak mı bilemiyoruz bir yandan adamlar piyasayı ayakta tutuyorlar ama bir yandan da virüsün taşıyıcısı olabilirler. Elbette sağlık önemli. Bu konuda tedbirler alınmalı. Biz böyle bir salgın karşısında eğer gereken önlemleri almayı başarırsak o zaman büyük bir kent olduğumuzu büyük bir ülke olduğumuzu kanıtlamış oluruz.” Diye ekledi.
İRANLILAR OLMAZSA BU ESNAFIN KAZANCI YETMEZ!
Virüsün önüne İranlıların kente giriş yapmasını engelleyerek geçemeyeceklerini belirten Aktif Giyim Yetkilisi Naci Erörs “Van ekonomisi tartışmasızdır ki İran pazarının şehrimizde olmasına dayanıyor. Yani siz buradan gelen insan akınını bir anda keserseniz ekonominin çökmesine birçok esnafın; özellikle bizim gibi giyimci olan esnafların ekmeğine taş koymuş olursunuz. Zaten yerli halkın bize bir getirisi yok olsa da bu Van’daki esnafa hiçbir şekilde yetmez. Şimdi kapının kapanmasıyla bu ekonomik canlılık bitmeye başları ve bunun kaybı Van için çok büyük olacak.” Şeklinde konuştu.
KAPANMADAN ÖNCE VAN’DA OTELLERE BÜYÜK İLGİ VARDI!
Virüs felaketinin hemen ardından birçok kişinin İran’dan arayarak otelde yer ayırtmak istediklerini belirten Yeni Van Otel Yetkilisi Niyazi Çil “Yaşanan virüs olaylarının ardından daha önceden buraya gelip konaklayan İranlı birçok müşterimiz henüz Van’a gelmeden otelimizi arayarak yer ayırmak istediklerini söylediler. İranlıların bu virüs olayının ardından sığınabileceği en yakın ve en iyi alternatifiz. Kapı kapanmadan önce bu noktada insanların sığınmak istediği en önemli kentlerden birisi Van’dı. Biz de burada yaşayan vatandaşlar olarak korkuyoruz ama şu da var bizim yöneticilerimiz var, bu virüsü tespit edebilecek teknoloji ve donanım var. Önemli olan işte buraya gelmek isteyenler arasından sağlıklı olanların girmesini sağlamak.” Diye konuştu.
OTEL REZERVASYONLARI İPTAL EDİLİYOR
Virüsün Van’ın ticaret ve turizmine darbe vurduğunu ifade eden Van Sanayi ve Ticaret Odası Genel Sekreteri Cengiz Aras, corona virüsü tehdidinin Van esnafını çok ciddi bir şekilde etkilediğini söyledi. Van'da sınır ticaretinin yoğunluğuna dikkat çeken Aras, “Bizde sınır ticareti kapsamında ticaretler yapılıyor. Corona virüsü tehlikesi tam da bu döneme denk geldi. Hem üyelerimizin karşıdan mal geçirmeleri hem de İranlı vatandaşların mal geçirmeleri tamamıyla durdu” diye konuştu.
“İTHALAT VE İHRACAT DURDU”
Sınır kapılarında yüklü TIR’ların beklediğini anlatan Aras, “Van Shopping Festivali programımız vardı. Bütün otellerdeki rezervasyonlar şu anda sıkıntılı durumda. Özellikle turizm işiyle uğraşan esnafımız bu rezervasyon iptallerinden çok ciddi bir şekilde etkilendi” ifadesini kullandı. Aras sözlerini şöyle tamamladı: Çünkü bir aydır Van'daki oteller tam doluluk oranıyla çalışıyordu. Corona virüsü tehlikesinden dolayı karşıya geçişler engellendiği için rezervasyonların tamamı kapanmış durumda. İthalat ve İhracatta tamamen durmuş durumda. Van bu konuda çok ciddi sıkıntılar yaşıyor.
ŞEHRİVAN GAZETESİ
