Van’ın önemli değerlerinden olan ve yaz aylarında dağların yüksek kesimlerinde toplanan türlü otlarla sütün buluşmasıyla yapılan otlu peynir, kış aylarında da tüketilmek üzere küp peyniri olarak satışa sunuluyor.Van’ın tescilli ürünü olan otlu peynir, sezon sonu itibariyle piyasadaki azlığından dolayı artan talep üzerine fiyatı da yükseldi. İlkbahar aylarında taze olarak elde edilen peynirler, yaz sezonu boyunca küplere konularak toprağa gömülüyor. Kışın elde edilen küp peynirler ise piyasaya sürülüyor. Peynir üreticisinin 35-40 liraya satışa sunduğu küp peynirlerin yüzde 35 civarında fire vermesinden kaynaklı otlu peynirin kilosu kalitesine göre alıcı buluyor.
“Sezonluk olarak üretiliyor”
İHA muhabirine konuşan Tarihi Peynirciler Çarşısı esnafından Rüstem Apaydın, Van otlu peynirinin sezonluk olarak üretildiğini belirtti. Haziran ayında toprağa gömülen peynirlerin Aralık ayında topraktan çıkarılarak satışa sunulduğunu ifade eden Apaydın, “Otlu peynirimiz; haziran ayında taze, ağustos ayında salamura ve aralık ayından sonra ise küp peynir olarak satışa sunulur. Haziran ayında taze olarak çıkan peynir küplerde tutularak soğuk hava depolarında saklanarak salamura haline dönüşür. Bu peynirin küpler içinde yer altında saklanmasına da küp peynir adı verilir. İlkbaharda fiyatlar 20-25 lira arasında, kış mevsiminde ise küp peynirin fiyatı 45 lirayı buluyor. Küp peynir yüzde 35 civarında fire verdiği için 40-45 liraya mal olur” dedi.
“Satışlarda büyük düşüş var”
Kış ayında peynir satışlarında büyük düşüş yaşandığına dikkat çeken Apaydın, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Van peyniri özellikle şehir dışına gönderiliyor. Kış mevsiminden dolayı yerli turist akımı az oluğu için satışlarda büyük düşüş var. Vanpiyasasında peynir satışlarında yüzde 50 oranında bir düşüş var. Bu düşüş; hem yerli turist akımının etkisidir hem yaz ayını Van’da geçirip daha sonra dönüş için yaşadıkları şehirlere götürdükleri peynirden kaynaklanmaktadır.”
Otlu peynir üreten köylülerin sayısında azalma olması nedeniyle otlu peynir fiyatlarında yükselme olduğunu dile getiren Faruk Ayan isimli esnaf ise, “Geçtiğimiz yıl talep çok fazlaydı. Bu yıl ise baya azaldı. Otlu peynirin tescillenmesiyle yabancılar buraya sık gelemeye başladı. Ancak bu yine son günlerdeki durgunluğu canlandırmadı” şeklinde konuştu.
Otlu peynirin tescillenmesiyle işlerinin iyi olduğunu ancak kış mevsiminde işlerinin düştüğünü dile getiren Emrah Emrah isimli esnaf da yaz ayında 10, 20, 100 kilo alan vatandaşların bu peyniri küp olarak gömdüğünü ve kış ayında gömdüğü peyniri çıkarıp tükettiği için satışlarında düşüş olduğunu kaydetti.