Son yıllarda Van balığının korunması için bu yapılan titiz çalışmalar sonuç almaya başladı. Alınan tedbirler ile popülasyonu artan, korunma konusunda farkındalık oluşturulanVan Balığı, soyunun tükenmesi tehlikesini atlattı.
Sadece nesli kurtarılmakla kalmayan VanBalığı ile ilgili çalışmalar sonucunda aynı zamanda uzun zamandır görülmemiş değişiklik meydana geldi. Balığın boyu uzadı, ağırlığı arttı. Her yıl 15 Nisan-15 Temmuz tarihlerinde neslinin devamını sağlamak için zorlu göç yolculuğuna çıkan inci kefalinin üreme döneminde kaçak yollarla avlanmasını önlemek amacıyla alınan güvenlik önlemlerinin meyvesini vermeye başladı. Son yıllarda tam bir seferberliğe dönen balığın korunması çabaları sonuç verirken, balık popülasyonu arttı.
Van Gölü’nün kirliliği konusunda hala tehlike altında olsa da, neslinin korunması noktasında önemli başarılar elde edilen balık aynı zamanda evrim de geçirdi. Gölde avlanan balıkların 16-17 santimetre olan boyunun 24-25 santimetreye kadar ulaştığı belirtilirken, daha önce ortalama 12-14 tanesi bir kilograma denk gelen inci kefalinin son zamanlarda 6-7'ye kadar düştüğü aktarıldı. Şehrivan Gazetesine açıklamalarda bulunanVan YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “2000’li yıllarda 17-18 inci kefali bir kilo gelirken, bugün 6-7 tane inci kefali bir kilo geliyor. Ayrıca milimetre olarak da bu oran değişti. 16 milimetrelik ağlar kullanılırken, bugün Van Gölünde 24-26 milimetre göz açıklığındaki ağlar kullanılıyor.” Dedi.
AKKUŞ: ÖZELLİKLE 2000’Lİ YILLARDA İNCİ KEFALİ YOK OLMA NOKTASINA GELDİ
Van YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş Şehrivan’a verdiği demecinde, “Van Gölü 3 bin 712 kilometre karelik yüzey alanıyla beraber dünyadaki en büyük göllerden birisidir. Van Gölünde tuzlu ve sodalı suyunda yaşamayı başarmış tek canlı türü İnci Kefalidir. İnci Kefali tam 600 yıldır Van Gölünde yaşamayı başarmış bir canlıdır. Göl çevresinde bulunan insanlar içinde bir geçim kaynağı durumundadır. Van Gölü dünya var olduğundan bu yana yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Dünyadaki balıkların yüzde doksanı aşırı avcılık nedeniyle yok olmayla karşı karşıyadır. İnsanoğlu teknolojinin gelişmesi ile birlikte büyük tehlike oluşturmaya başladı. 1950’den sonra bu tehlike gittikçe büyüdü. Her 13 saniyede bir dünyada bir canlı geri dönmemek üzere yok oluyor. İnci kefali de bu canlılardan olup yok olacakken geri dönmeyi başarmış canlılardandır. 2000’li yıllara geldiğimiz zaman bu derelerde gördüğümüz balıkların hiçbiri kalmamıştı. Özellikle 2000’li yıllarda inci kefali yok olma noktasına geldi.” Şeklinde konuştu.
“BALIĞIMIZ YOK OLMAK ÜZEREYKEN, YENİDEN VAN’A KAZANDIRILSI”
Akkuş konuşmasının devamında şunları söyledi: “İnci kefali koruma çalışmaları olmasaydı daha önce var olan ormanlar gibi yok olup gidecekti. İşte bu noktada hocamız Prof. Dr. Mustafa Sarı’yı anmamız gerekiyor. Bugün inci kefali marka haline gelmişse bunun en büyük nedeni Mustafa Sarı’dır. Hocamızın yapmış olduğu çalışmalar sonucunda balığımız yok olmak üzereyken, yeniden Van’a kazandırılmış ve Van’ın marka değeri haline getirilmiştir. 2000’li yıllarda yoğunlaşan koruma çalışmaları 20 yılın sonunda inanılmaz bir konuma getirildi.”
AKKUŞ: 17-18 İNCİ KEFALİ BİR KİLO GELİRKEN, BUGÜN 6-7 TANE İNCİ KEFALİ BİR KİLO GELİYOR
2000’li yıllarda bin kişi inci kefalinden ekmek kazanırken, bugün 15 bin kişinin ekmek kazandığına dikkat çeken Akkuş, “2000’li yıllarda 17-18 inci kefali bir kilo gelirken, bugün 6-7 tane inci kefali bir kilo geliyor. Ayrıca milimetre olarak da bu oran değişti. 16 milimetrelik ağlar kullanılırken, bugün Van Gölünde 24-26 milimetre göz açıklığındaki ağlar kullanılıyor. Mustafa hocanın başlatmış olduğu çalışmalar sonrası düzenlenen festivalle balığımız ilgi odağı haline geldi.” İfadelerine yer verdi.
“POLİS VE JANDARMA EKİPLERİMİZİN TUTTUĞU NÖBETLER SONUÇ VERDİ”
Akkuş son olarak konuşmasını şu ifadelerle sürdürdü: “20 yıl içerisinde yapılan koruma çalışmaları sonucunda balığımızın boyu ve ağırlığı arttı. Bu koruma çalışmaları sonucunda İnci Kefali değer kazandı. Geçmişte dereye giren balık kaçak avcıların hedefine giriyordu ve büyüme şansı bulmuyordu. Fakat bugün üreme dönemi geldiğinde başta Van İl Jandarma Komutanlığının dere ağızlarında ve merkezde de polis ekiplerinin yapmış olduğu koruma çalışmaları çok sıkı bir denetimin olmasını sağlıyor. Bu koruma çalışmalarını başka yerde bulmamız çok zor. Hocamız Sarının yapmış olduğu çalışmalar böyle bir sonuç elde etmemizi sağladı. Polis ve jandarma ekiplerimizin tuttuğu nöbetler sonuç verdi. Bu sadece bir balık nöbeti değil. 600 yıllık bir balığın yaşaması için tutulan kutsal bir nöbettir. Önemli olan koruma çalışmalarını bu kararlılıkta devam ettirmek. Her yıl bu çalışmalarda emeği geçen jandarma ve polis ekiplerine, bütün resmi kurumlara çok teşekkür ediyorum.”
ÖZEL: BALIĞIN AĞIRLIĞI ARTTI
Van Gölü Aktivistleri Derneği adına Şehrivan Gazetesine konuşan Erdoğan Özel, bilim insanlarının açıklamalarına göre dünyada sadece Van gölünde yaşayan Van gölü balığının son yıllarda ağırlığının arttığı, boyunun uzadığını ve balığın geliştiğine yönelik açıklamalarının kendilerini sevindirdiğini ifade etti. Özel, “Yıllardır Van gölü balığının korunması, neslini devam ettirmesi, ekonomiye katkısının artması için birçok çalışma yapmaktayız. Başta Van YYÜ, Tarım İl Müdürlüğü, STK'lar ve halkın bu konudaki yaklaşımı balığın korunmasında ve gelişmesinde önemli bir ortak oynamıştır.” Dedi.
“ÇABALARIMIZ DEVAM EDECEKTİR”
Özel, konuşmasının devamında, “Bu olumlu gelişmeyi sürdürmeli, balığın korunması ve ekolojik döngünün devamı için çalışmalara devam edilmelidir. Van Gölü Aktivistleri olarak Van Gölü Havzasında Bilinçlendirme faaliyetleri olarak festivaller ve farkındalık etkinlikleri düzenlemekteyiz ve bu etkinliklere devam ederek Van Gölü Balığının tanıtımı, tüketilmesi ve ekonomiye daha çok katkı sunması için çabalarımız devam edecektir.” Şeklinde konuştu.
BALIĞIN BOYU 24-25 SANTİMETREYE KADAR ULAŞTI
Tarım ve Orman İl Müdürlüğünden yapılan açıklamada, her yıl 15 Nisan-15 Temmuz tarihlerinde neslinin devamını sağlamak için zorlu göç yolculuğuna çıkan inci kefalinin üreme döneminde kaçak yollarla avlanmasını önlemek amacıyla alınan güvenlik önlemlerinin meyvesini vermeye başladığı bildirildi. Gölde avlanan balıkların 16-17 santimetre olan boyunun 24-25 santimetreye kadar ulaştığı bildirilen açıklamada, daha önce ortalama 12-14 tanesi bir kilograma denk gelen inci kefalinin son zamanlarda 6-7'ye kadar düştüğü aktarıldı.
VAN BALIĞINDA OLUMLU FARKLILIKLAR GÖZLENDİ
İnci kefali avlayan balıkçıların da son yıllarda avlanabilir balık yoğunluğundan memnun olduğu kaydedilen açıklamada, inci kefalinin neslinin devamı için koruma önlemlerinin sürdürüleceği vurgulandı. Açıklamada, görüşlerine yer verilen Tarım ve Orman İl Müdürü İbrahim Görentaş, eskiye oranla Van Balığında olumlu farklılıklar gözlendiğini belirterek, “Son yıllarda İl Müdürlüğümüz ekiplerince kolluk kuvvetlerinin desteğiyle alınan sıkı önlemler ve koruma yöntemleri sayesinde balığın av yoğunluğu ve kilosu artmış, boyu da uzamıştır. Bu ekonomik ve ekolojik açıdan önemli bir gelişmeyi gösteriyor.” Dedi.
ŞEHRİVAN ÖZEL: MERAL YILDIZ
