2011 yılında adeta yerle bir olan Van şehri, geçen 8 yıllık süreçte büyük bir yapılanma sürecine girdi. Geçen süreç içerisinde yaşanan büyüklü küçüklü krizlere rağmen Van’da inşaat sektörü hiç durmazken fiyatlar ise aralıksız bir şekilde yükseliyor. Hem konut satışında, hem kiralarda Van İstanbul, Ankara gibi kentlerle yarışan bir hale gelirken fahiş fiyatlara rağmen hem konut satışı hem de kiralık evlere rağbet hız kesmiyor. Vatandaş yüksek fiyattan yakınırken, konut sahipleri ise yüksekliği piyasadaki sıkıntılı süreç ile açıklıyor.
YÜKSELEN KONUT VE KİRA FİYATLARI VATANDAŞI ZOR DURUMDA BIRAKIYOR
2011 yılında yaşanan depremler sonrası birçok konutun yıkılmasının ardından yıkılan konutların yerine yenileri yapılmasına rağmen kentteki konut ihtiyacı ve artan taleplere rağmen ev ve kira fiyatlarının düşmesinin önüne geçilemedi. Özellikle artan nüfus ile birlikte dışardan alınan göçlerle cazibe merkezi haline gelen kent, konut fiyatlarındaki ve ev kiralarındaki yüksek fiyat artışı vatandaşı olumsuz etkiledi. Konut almak isteyen vatandaşların yüksek fiyatlardan dolayı konut hayallerini ertelemesi bir yana öğrencisi, çalışanı, emeklisi ile birlikte kentteki vatandaşları ve dışardan gelen insanları zor durumda bırakıyor. Hem konutta hem kirada mega kentlerle yarışan Van’daki gidişat vatandaşı da, konut sektöründeki isimleri de korkuturken, Yüksek konut fiyatları ve ev kiralarındaki yükselişin nedenini sorduğumuzVan Emlakçılar ve Dayanışma Derneği Başkanı Orhan Özdek, konut fiyatlarının artmasını son dönemde yaşanan ekonomik dalgalanmaya bağlı olarak artan inşaat maliyetlerine bağladı. Özdek, ev kira fiyatlarının artmasının nedenini ise, kiralık evlere artan talep üzerine fiyatların yükselmesi olarak yorumladı. Yüksek konut fiyatları ve kiralardaki yükselişle ilgili dert yanan vatandaş, kira ödemekte zorluk çektiklerini ve konut fiyatlarının yüksek olmasından dolayı ev hayallerini rafa kaldırdıklarını ifade etti. Öte yandan alım gücüne rağmen Van’ın konut satış rakamları Türkiye’nin bir çok kentinden yüksek seyrederken Van, Doğu, Güneydoğu’da da en son konut satılan kentlerden birisi olan bir kent olma özelliğini sürdürdü.
ÖZDEK: SON DÖNEMDE ARTAN KONUT FİYATLARI VE KİRALARIN ARTIŞ NEDENİNİ AÇIKLADI
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Van Emlakçılar Dayanışma Derneği Başkanı Orhan Özdek, Van’da kira fiyatlarının artmasının konut yetersizliğinden kaynaklığını belirtirken, konut fiyatlarının artmasının da artan inşaat maliyetlerinden dolayı olduğunu söyledi. Özdek, “İlimizde son dönem konut yetersizliği, imardan kaynaklı olarak yeni konut yapım alanlarının açılmaması, inşaat maliyetlerinin artması, ruhsat alımında yaşanan problemler yeni inşaat alanlarını açılmaması neden oldu. Bundan dolayı ilimizde konut yetersizliği yanı sıra yeni inşaat alanlarının açılmamasından kaynaklı olarak yeni konutların yapılmaması kiraların yükselmesine neden oldu. Konut fiyatlarının artmasının nedeni ise, inşaat maliyetlerini son dönemde yaşanan ekonomik dalgalanmadan kaynaklı olarak artış gösterdi” dedi.
ÖZDEK: VATANDAŞLARDAN BİRÇOK ŞİKÂYET ALDIK
Son dönemde konut kira fiyatlarının yükseldiğini ifade eden Özdek, Van’ın büyükşehir statüsüne geçtikten sonra diğer metropol şehirlerle yarışır bir konuma geldiğini ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü: “İlimiz konut kiraları konusunda diğer metropol şehirlerle yarışır hale geldi. Bizler bu yükselişin birden artmasına karşıyız, vatandaşlarımızı bu konuda duyarlı olmaya davet ediyoruz. Kira fiyatlarının bir anda yükselmesi vatandaşları zor durumda bırakmaktadır. Emlakçılar derneği olarak son dönemde artan kira fiyatları ile ilgili çok sayıda şikâyet aldık. Şikâyet eden vatandaşlar, ‘konut kiralamada birden fazla depozito’ talep ettiklerini bu anlamda mağdur olduklarını bizlere ilettiler. Burada yapılan yaklaşım etik değil, kabul edilemez. Dolasıyla kiracıdan birden fazla depozito talep eden konut sahiplerinin bu anlamda yaptıkları doğru değildir” diye belirtti.
“KONUT FİYATLARI VE KİRA FİYATLARININ YÜKSELMESİ KONUT YETERSİZLİĞİNDEN KAYNAKLANIYOR”
Taleplerin çoğalmasıyla kira fiyatları yükseltilerek fırsata çevirmenin doğru olmadığını ve empati yapılması gerektiğini aktaran Özdek, “İnsanlarımız karşılıklı bir diyalog ve anlayışla kira olayını çözmesi gerektiğini düşünüyorum. Son yıllarda özellikle çevre illerden orantısız bir göç almaktayız. Göç ile birlikte kiralık evlere olan talepler kiraların yükselmesine neden oldu. Bunu yanı sıra dışardan gelen memur kesimi, güvenlik güçleri ve öğrencilerle birlikte kira fiyatları daha da artmasına sebebiyet verdi. Konut yetersizliği az sayıda olan kiralık konut sayısıyla birlikte bir konutta birkaç kişinin talip olması kiraların da birden yükselmesine ve maddi anlamda yetersiz vatandaşların mağdur olmasına neden oldu. Konut fiyatlarının da artması son dönemde artan inşaat maliyetlerinden dolayı konut fiyatlarının da artmasına neden oldu”
ÖZDEK: YÜKSEK KONUT KİRALARI İNSANLARI MAĞDUR ETTİ
Konut kira fiyatlarının tüketici fiyat endeksi (TÜFE) göre ayarlanması gerektiğini vurgulayan Özdek, “İlimizde konut kira fiyatlarını serbest piyasadan dolayı kontrol etmem mümkün değildi. Özellikle metropol kentlerde tüketici fiyat endeksi (TÜFE) göre ayarlanıyor. İlimizde bunu yapmak mümkün değilken, konut kiralayan ev sahipleri birden fazla depozito yanı sıra yüksek kira fiyatlarıyla insanların mağdur olmasına neden oluyor. Kiraların yüksek olması işsizliğin en üst seviyede olan bir kentte kiracıyı darboğaza itiyor. Bunun önüne geçmek için yasal düzenlemelerin bir an evvel hayata geçirilmesi gerekiyor. Kiracıların mağduriyeti gidermek adına ev sahibi vatandaşlarımızı vicdanlı olmalarını istiyoruz”
“İMAR VE İNŞAAT MALİYETLERİ YENİ KONUTLARIN YAPILMASINI AZALTTI”
İmar ve inşaat konusuna değinen Özdek, “İlimizin halı hazırda var olan bir imar sorunu var. İmar problemi yanı sıra inşaat maliyetlerinin artmasıyla konut yapımı eskiye oranla azalmasına neden oldu. Bu da konut fiyatlarının artmasına sebebiyet verdi. Baktığımız zaman ilimizin merkezinde konut yapılacak yer kalmadı. İmar da hala devam eden sıkıntılar yapılan bir alanda toplanmasına ve sıkışmasına neden oldu. İmar sorunu bir an evvel çözülmesi gerekiyor, sorunun aşılmasıyla birlikte ilimizde yeni imar alanların açılmasına ve yeni konutlaşmaların açılmasına ve fiyatların da düşmesine neden olacaktır. Burada gerekli mercilere önemli işler düşmektedir. İmar problemi yıllardır devam ediyor, göz ardı edilmemelidir. Sürekli göç alan, gelişen bir il konumunda olmasından imar ve alt yapı çalışmaları bir an evvel hayata geçirilmesi gerekiyor”
ÖZDEK: YENİ KENT YAPILAŞMASINA GİTMEMİZ GEREKİYOR
Son olarak sözlerini şöyle sürdüren Özdek, yeni kent yapılaşmasının gerekliliğinin önemine değindi. Özdek, “İl olarak bir alana sıkışmış durumdayız. Yapılacak imar ve alt yapı çalışmalarıyla yeni kent alanı oluşturmamız gerekiyor. Özellikle yeni kent alanını yapılması yıllardır süren çevre yolu çevresinde bulunan alana taşımamız lazım. Çevre yolunun açılmasıyla birlikte orada yapılacak imar ve alt yapı çalışmalarıyla kentleşmeyi yatay şekilde genişletmemiz gerekiyor. Konut ihtiyacı olan ilimizin konut ihtiyacı karşılayabilir, konut fiyatları ve kira fiyatlarında olan rekabeti de atılacak adımlarla ortadan kaldırabiliriz” dedi.
VATANDAŞ YÜKSEK FİYATTAN ŞİKAYETÇİ
Yüksek konut fiyatları ve kiralardaki yükselişle ilgili dert yanan vatandaş, kira ödemekte zorluk çektikleri ve konut fiyatlarındaki yüksek olmasından dolayı ev hayallerini rafa kaldırdıklarını ifade etti.
“EV HAYALİNİ RAFA KALDIRDIK”
Yükselen konut fiyatları ve ev kiralarından dolayı insanların mağdur olduğunu ifade eden Samet Tuğrul adlı vatandaş, konut fiyatlarının fahiş rakamlarla satıldığını ve kiralarında dışardan gelen insanlardan dolayı yükseldiğini ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü: “Konut almak isteyen bir vatandaş bu şartlar altında borç ve kredi çekmeden ev sahibi olması imkansız, konut fiyatları 300-400 bin civarında seyrediyor. Ev hayali olan insanlar, yükselen fiyatlarla birlikte hayallerini rafa kaldırdığı bir dönemdeyiz. Ev almak, ev sahibi olmak şu şartlar altında çokta mantıklı gelmiyor. Kira konusuna gelince son yıllardır ev bulmak hatta uygun kiralık ev bulmak eskiye oranla azaldı. Memur kesimi, öğrenci ve diğer dışardan gelen insanlar ve maddi anlamda ev almak isteyen ama alamayan insanların kiralık ev talebi kiralık evlerin fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Diğer bir neden ise, birbirinden etkilenen bir toplumuz bir mahallede artan ev kirası diğer mahallelere de yansıyor ve böylece ev kiraları sürekli yükselmesini tetikliyor. Maddi anlamda zor durumda olan insanlar bu durumda çok etkileniyor. Kendime ait evim var ama çevremde kirada kalan insanlar bu durumda çok etkilendiği geçim sıkıntısı çektiğini rahatlıkla söyleyebilirim”
BATUR: KİRALARIN YÜKSELMESİYLE MADDİ ANLAMDA ZORLUK ÇEKİYORUZ
Ev sahibi olmak istediği ama olamadığını ifade eden Yunus Batur adlı vatandaş, “Yıllardır ev sahibi olmak için canla başla çalışarak birikim yapmaya çalışıyoruz. Fakat her sene konut fiyatları artmaya devam ediyor. Bizim yapmış olduğumuz birikimlerde yetersiz kalıyor. Bankalardaki kredi faiz oranları, bize birikim yapmaktan başka çare bırakmıyor. Böyle devam ederse hiçbir zaman ev sahibi olamayacağız. Kira konusuna gelince; yıllardır kiradayız, her geçen gün zorlaşan hayat şartları bizler zor durumda kalmamıza neden olurken, kira fiyatlarının son dönemde yükselmesi maddi anlamda bizi darboğaza itti. Temel ihtiyaçlarımızı karşılamakta zorluk çekerken, kiraların yükselmesiyle temel ihtiyaçlarımızı karşılamakta zorlanıyoruz”
ŞEHRİVAN ÖZEL: HAMİT KARAKUŞ-MENDUH ÇALIŞKAN -
