2013 yılında kurulması planlanan ancak tepkilerden dolayı iptal edilen proje yeniden gündemde. HES’le ilgili ilçe kaymakamlığı ve çevreciler açıklamalar yaptı. İşte Çatak’taki HES’te son gelişmeler.
Muradiye Şelalesi bulunduğu bölgede yapılan HES’lerden bir benzeri Çatak Kanisipi Bölgesi’nde kurulacak. 2013 yılında kurulması planlanan ancak tepkilerden dolayı iptal edilen proje yeniden gündemde. HES’le ilgili ilçe kaymakamlığı ve çevreciler açıklamalar yaptı. İşte Çatak’taki HES’te son gelişmeler.
Van’da Muradiye Şelalesi’nin ardından, Çatak’ta bulunan doğa harikası Kani Spi’de HES yapılması için çalışmalar sürüyor. Denizli’den gelen Gök Kartal firması, Çatak Kaymakamı Hamza Türkmen tarafından yürütülen çalışma ile Çatak’ın geçim kaynağı olan balcılık ve alabalık yok olma tehlikesi altında. Van’ın doğa harikası olan ve her yıl yüzlerce turistin ziyaret ettiği Kani Spi Şelalesi de tüm doğal özelliklerini kaybedecek. Yapılması 2013 yılında planlanan ancak halkın tepkisi nedeniyle yapılamayan Çatak HES için yeniden çalışmalar başladı. İlçe kaymakamlığı gelen tepkiler üzerine “HES’in yararları” adı altında geçtiğimiz günlerde bir toplantıda da düzenledi. Düzenlenen toplantıyla ilgili konuşan Van ÇEV-DER Başkanı Ali Kalçık, “İlçe Kaymakamı Hamza Türkmen, Gök Kartal Denizli firmasının ortağı gibi konuşuyor.” Dedi. Daha önce Muradiye’de kurulan HES’lerin balıklara ve çevreye verdiği zararın, Çatak’ta da yaşanmasını Vanlılar istemiyor.
BALIK ÖLÜMLERİNE NEDEN OLDU!
Dünyada sadece Vangölü’nde yaşayan ve sağlık açısında önemli bir besin olan Vangölü Balığının (İnci Kefali) göç yolundaki katliamı daha önce gündeme gelmişti. Muradiye ilçesinde yapılan HES’in suyu azaltmasından dolayı göç yolundaki balıklar yok olmuştu. Su seviyesinin düşmesi ve oksijenin azalmasından dolayı her gün tonlarca balığın telef olması, HES’lerden kaynaklı olduğu açıklanmıştı. Yapılan HES’lerin o dönemde de yanlış olduğunu söyleyen çevreciler Çatak’ta da aynı durumun söz konusu olacağını ifade etti. Peki, ilçe kaymakamı, projeyi yapan firma ile çevreciler HES için neler söylüyor? İşte o tartışmalar ve yapılan açıklamalar.
KAYMAKAMLIK TOPLANTI DÜZENLEDİ
Van’ın Çatak ilçesindeki Elmacı Mahallesi ve Kanispi Şelalasi arasında yapılması planlanan Hidroelektrik Santrali (HES) projesiyle ilgili bir bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Toplantıda konuşan Kaymakam Hamza Türkmen, “İlçemizde tüm izinleri alınmış ve yapımına izin verilmiş bir HES projesi var. Gerek sosyal medyada, gerek halk arasında bizlere ulaşan çok sayıda iddia var. Birçoğunun herhangi bir dayanağı yok. Diyorlar ki ‘bu HES bizim balıklarımızı öldürecek, Kanisipi’nin suyunu kurutacak, burada su kalmayacak, suyu kirletecek, radyasyon yayacak…’ Biz tüm bu iddiaları yanıtlaması için HES şirket yetkililerini bugün buraya davet ettik. Aklınıza takılan tüm soruları sorun istedik. Öncelikle şunu bilmenizi istiyorum. Biz Çatak’a hizmet etmeye geldik. Çatak halkına zarar getirecek herhangi bir projeye önce ben karşı çıkarım. Biz sadece Çatak halkının değil; doğal güzelliklerinin, çevresinin ve balığının da koruyucusuyuz. Çatak’a zarar verecek bir projeye bizim izin ve onay vermemiz söz konusu değildir. Fakat devletin izin verdiği bir projeye karşı gelmenin usulü de hukuk kaynaklı olmalıdır. Zor kullanarak, tehdit ederek buna engel olmaya çalışan gruplara hukuk yollarını kullanmalarını tavsiye ediyorum” İfadelerini kullandı.
“28 MİLYON KİLOVAT ELEKTRİK ÜRETİLECEK”
CE Yapı ve Mühendislik Firma Sahibi ve Müdürü Serkan Korkmaz ise, planlanan HES projesi hakkında slaytlar eşliğinde teknik ve fiziki bilgilendirme yaptı. Korkmaz şöyle konuştu: “Hidroelektrik santral dediğimiz şey, suyun gücünü kullanarak elektrik üretmektir. Suya hiçbir şekilde müdahale edilmemekte suyun kalitesi bozulmamaktadır. Suya bir zarar verilmemektedir. Planlanan santralde yıllık 28 milyon kilovat elektrik üretilecek. Normal bir ev 1.5 kilovat elektrik harcıyor. Yaklaşık 20 milyon evimizin elektriği karşılanacak. Yapacağımız santral sayesinde hem Çatak’ın hem Bahçesaray’ın elektrik ihtiyacını karşılamış olacağız. Dünyada yenilenebilir enerji kaynaklarından en iyi HES’tir. Rüzgar değirmeni ve güneş paneli değildir. Çünkü tüketimi yoktur. Suyu tüketmez, aldığı suyu olduğu gibi tekrar dereye geri bırakır.”
“YARARLI BİR PROJE” DEDİ
AK Parti’li Belediye Başkanı Abdurrahman Şeylan ise, ilçede HES projesi yapılacağı duyumundan sonra son derece asılsız iddialarla sosyal medyada kendisine yönelik bir karalama kampanyası başlatıldığını belirtti. Şeylan, “Van Çevre ve Tarihi Eserleri Koruma Derneği (Van ÇevDer) Başkanı, bazı yetkililer ve vatandaşlar beni makamımda ziyaret edip yapılması planlanan HES projesinin benim onayım olarak yapıldığını söylediler. Ben orda ifade ettiğim sözleri, firma yetkililerinin ve sizlerin yanında yeniliyorum. Bu proje 2008 yılında başlamış, 2013 yılında ilçede toplantı yapılmış ve onaylanmış. Benim uzaktan yakından hiçbir ilgim yok. İlçemize zararı olursa karşılarında engel olacağımdan hiç kimsenin şüphesi olmasın. Firma yetkilisi Serkan Bey’in dediği gibi hidroelektrik santrali ülkemize ve ilçemize yararı olacak bir proje. İlçemize istihdam kaynağı olacak ve artık elektriklerimiz kesilmeyecek” Dedi.
KALÇIK: FİRMANIN ORTAĞI GİBİ
Konuya ilişkin bilgi veren Van Çevre Derneği (ÇEV-DER) Başkanı Ali Kalçık, Çatak’ta ÇED toplantısı yapılarak halkın görüşlerinin alınması gerektiğini söyledi. Kalçık, şunları söyledi: “Kaymakamlar, askerler ve bürokratlar ile muhtarlar toplanmış. Kaymakamlık öyle bir algı yaratıyor ki, ‘ilçeye hizmet geliyor, karalama kampanyası yürütülüyor, bunlar iyi niyetli değil. Bunlar art niyetli insanlar, bölgeye HES’ler ile huzur gelecek’ diye konuşma yapıyor kaymakam. İlçe Kaymakamı Hamza Türkmen, Gök Kartal Denizli firmasının ortağı gibi konuşuyor. 2013 yılında başvuru yapılmış, halkın tepkisi ile karşılaştılar.”
“HALKI KANDIRMAK İSTİYORLAR”
Kalçık son olarak konuşmasını şöyle sürdürdü: “Şimdi HES’in yapıldığı bölgeye bakalım. Çatak denilince akla bal, alabalık ve Kani Spi Şelalesi geliyor. Kapalı sistemle Kani Spi’den su alınarak HES yapılacak. Bu bir vahşettir. Hem oranın doğası, hem de ekonomisi yok edilecek. Bir vahşete imza atılıyor. Tam bir kandırmaca ve kaymakam, ‘istihdam gelecek’ diyor. Orada bir bekçi çalışacak, orada istihdam söz konusu değil. Yalan. Bölgemizde karın azalması ve sulama sisteminden ötürü zaten su azalıyor. Doğamız ve canlı organizma katledilecek. Bütün derelerimiz ve suyumuzu kirletecekler. Biz ÇEV-DER olarak hukuki süreci başlattık ve itiraz dilekçemizi verdik. HES yapılması kararının durdurulmasını talep ediyoruz.”
YENİ DOĞU GAZETESİ: EMRAH DEMİR / AYCAN DOĞMAZ -