Bölgenin lokomotifi olan Van, nüfusunu arttırmaya ve göç vermeye devam ediyor. Çevre illerden büyük bir göç alan kent nitelikli göç vermeye devam ederken okur yazar oranı yüksek olan nüfusunun büyük bölümünü batıya göç veriyor. Gayri milli hasıla gibi konularda da alt sıralarda yer alan Van, istihdam ve yatırım alanlardaki eksikliğinden dolayı yıllardır devam eden nüfus kaybını sürdürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)Van Bölge Müdürü Özer Coşkun, tarafından açıklanan verilere göre; TRB2 Bölgesi (Van, Muş Bitlis, Hakkâri) 21 farklı başlık adı altında altın da ele alındı.
'Sayılarla Türkiye' TRB2 Bölgesi (Van, Muş Bitlis, Hakkâri) Nisan 2019 raporunda; Başta nüfus ve göç olmak üzere eğitim, sağlık, doğum, evlenme ve boşanma, işgücü, tüketim, fiyat endeksleri, finansal yatırım araçları, sanayi, milli gelir, dış ticaret, yapı izin, konut satış, ulaştırma, enerji, tarım, hayvancılık, çevre ve turizm istatistikleri ele alınarak raporlandırıldı. Yıllık ve aylık olarak hazırlanan raporlarda Van’a dair dikkat çeken rakamlar paylaşılırken nüfusun arttığı kentteki genç nüfus göçü dikkat çekti. 2017-2018 yılları arasında illerin aldığı ve verdiği göç istatistik verilerine göre; 2017-2018 yılları arasında Van'a 34 bin 700 kişi göç ederken, 45 bin kişi göç etti. Diğer bölge illerinde ise, Muş'a 15 bin 700 kişi göç ederken, 20 bin 800 kişi göç etti. Bitlis'e 17 bin 600 kişi ederken, 17 bin 400 kişi göç etti. Hakkâri’ye ise, 12 bin 800 kişi göç ederken, 10 bin 200 kişi göç etti.
VAN’IN NÜFUSU ARTIYOR
TRB2 Bölgesi 2016-2018 yılları arası nüfus ve göç istatistik verilerine göre; Van'ın nüfusu 2016 yılında 1 milyon 100 bin, 2017 yılında 1 milyon 107 bin ve 2018 yılında 1 milyon 124 bin artış yaşandı. Diğer bölge illerinde ise, Muş'ta 2016 yılında 407 bin, 2017 yılında 405 bin, 2018 yılında 408 bin. Bitlis'te 2016 yılında 341 bin, 2017 yılında 341 bin, 2018 yılında 349 bin. Hakkâri’de ise, 2016 yılında 268 bin, 2017 yılında 276 bin ve 2018 yılında 286 bin olarak gerçekleşti.
VAN VE BÖLGE’DE SON YILLARDA ARTIŞ VAR
2015-2018 yılları arasında yıllık nüfus artış hızı istatistik verileri göre; 2015-2016 yılları arasında Van'da 3,5 oranında artış, Muş'ta -5,5 oranında azalış, Bitlis'te 2,3 artış, Hakkâri’de ise, -40,1 oranında azalış gerçekleşti. 2016-2017 yılları arasında Van'da 6,1 oranında artış, Muş'ta -4,8 oranında azalış, Bitlis'te 0,7 oranında azalış, Hakkâri’de ise, 29,3 oranında artışla gerçekleşti. 2017-2018 yılları arasında ise, Van'da 15,1 oranında artış, Muş'ta 8,5 oranında artış, Bitlis'te 22,9 oranında artış, Hakkâri’de ise, 38,1 oranında artışla gerçekleşti.
BÖLGE’DE EN ÇOK NUFÜS YOĞUNLUĞU VAN’DA
2016-2017 yılları arasında kilometre düşen insan sayısında aynı seviyede gerçekleşirken, 2018 yılında artış yaşandı. Van'da 2016-2017 yılları arasında kilometreye düşen sayısı 57 iken, 2018 yılında 58 kişi oldu. Muş'ta 2016-2017 yıllarında arasında 50 kişi, 2018 yılında 51 kişi oldu. Bitlis'te 2016-2017 yılları arasında 49 kişi, 2018 yılında 50 kişi oldu. Hakkâri’de ise, 2016 yılında 37 kişi, 2017 yılında 38 kişi, 2018 yılında 40 kişi olarak gerçekleşti.
ORTALAMA HANEHALKI BÜYÜKLÜĞÜNDE HAKKÂRİ’Yİ VAN İZLEDİ
2018 yılında ortalama hanehalkı büyüklüğü istatistik verilerine göre; Bölge'de ortalama hanehalkı büyüklüğünde ilk sırayı Hakkâri yer alırken, ardından Van ve Muş izledi. Ortalama hanehalkı büyüklüğü Van'da 5,1, Muş'ta 5,1, Bitlis'te 4,7 iken Hakkâri’de 5,5 olarak gerçekleşti.
VAN’DA 2017-2018 YILLARI ARASINDA 45 BİN KİŞİ GÖÇ ETTİ
2017-2018 yılları arasında illerin aldığı ve verdiği göç istatistik verilerine göre; 2017-2018 yılları arasında Van'a 34 bin 700 kişi göç ederken, 45 bin kişi göç etti. Diğer bölge illerinde ise, Muş'a 15 bin 700 kişi göç ederken, 20 bin 800 kişi göç etti. Bitlis'e 17 bin 600 kişi ederken, 17 bin 400 kişi göç etti. Hakkâri’ye ise, 12 bin 800 kişi göç ederken, 10 bin 200 kişi göç etti.
OKURYAZAR NÜFUS ORANI ARTIYOR
2015-2017 yılları arasında okuryazar nüfus oranı (6+ yaş) istatistik verilerine göre; 2015 yılında okuryazar nüfus oranı yüzde 91,72, 2016 yılında yüzde 92,4 ve 2017 yılında yüzde 92,9 olarak gerçekleşti. Diğer illerde ise, 2017 yılında Muş'ta yüzde 91,4, Bitlis'te yüzde 93,2, Hakkâri’de yüzde 92,3 olarak gerçekleşti. 2017-2018 yılları arasında net okullaşma oranı istatistik verilerinde göre; Van'da yüzde 94,1 ilkokul, yüzde 92,5 ortaokul ve yüzde 91,5 oranıyla ortaöğretim (lise) izledi. 2017-2018 yılları arasında net okullaşma oranı istatistik verilerinde göre; Van'da yüzde 94,1 ilkokul, yüzde 92,5 ortaokul ve yüzde 91,5 oranıyla ortaöğretim (lise) izledi. Muş'ta yüzde 93,2 ilkokul, yüzde 90,3 ortaöğretim, yüzde 51 ortaöğretim (lise) takip etti. Bitlis'te yüzde 92,4 ilkokul, yüzde 94,3 ortaöğretim, yüzde 61,5 ortaöğretim (lise) oldu. Hakkâri’de ise, yüzde 91,7 ilkokul, yüzde 87,5 ortaöğretim, yüzde 65,8 ortaöğretim (lise) gerçekleşti.
VAN VE BÖLGE’DE SAĞLIK PERSONELİ İHTİYACI HALA ÇOK YÜKSEK
2017 yılı sağlık personeli başına düşen kişi sayısı istatistik verilerine göre; Türkiye'de hekim başına 539 kişi, hemşire başına 486 kişi düşerken bölgede bu oran daha yüksek seviyelerden seyrediyor. Van'da hekim başına 717 kişi, hemşire başına 580 kişi düşüyor. Muş'ta hekim başına 996, hemşire başına 609 kişi, Bitlis'te hekim başına 796, hemşire başına 525 kişi, Hakkâri’de hekim başına 1126 kişi, hemşire başına ise 637 kişi düşüyor. 2017 sağlık kurumlarında yatak başına düşen kişi sayısı istatistik verileri göre; Türkiye ortalaması 358 olurken, bölgede bu oran yüksek seviyede izliyor. Van'da yatak başına düşen kişi sayısı 383 kişi, Muş'ta 549, Bitlis'te 370, Hakkâri’de ise, 702 kişi oldu.
2018 YILINDA VAN’DAKİ ÖLÜM NEDENLERİ
2018 yılı ölüm nedenleri istatistik verilerine göre; Van’da yüzde 29,5 ile dolaşım sistemi hastalıkları insanlar hayatını kaybederken, sırasıyla yüzde 23,2 solunum yolu hastalıkları, yüzde 19,1 İyi huylu ve kötü huylu tümörler, yüzde 13,2 endokrin (iç salgı bezi), beslenme ve metabolizmayla ilgili hastalıklar, yüzde 6,5 Sinir sistemi ve duyu organları hastalıkları, yüzde 4,3 dışsal yaralanma ve zehirlenmeler takip etti.
BEBEK ÖLÜMLERİNDE DÜŞÜŞ VAR!
Kaba doğum hızı (binde) verilerine göre; Türkiye'de 2015'te yüzde 17,0, 2016'da yılında yüzde 16,5, 2017 yılında ise yüzde 16,1 seviyesinde gerçekleşti. Van'da 2015 yılında yüzde 27,3, 2016 yılında yüzde 26,1, 2017 yılında ise yüzde 25,9 seviyesinde gerçekleşti. Bebek ölüm hızında (binde) ise, Türkiye'de 2015 yılında yüzde 10,2, 2016 yılında yüzde 10,0, 2017 yılında ise, yüzde 9,2 seviyesinde gerçekleşti. Van'da 2015 yılında yüzde 16,4, 2016 yılında yüzde 14,3, 2017 yılında yüzde 11,9 seviyesinde gerçekleşti.
İŞGÜÇÜ İSTATİSTİKLERİ
2013-2017 Türkiye işgücü göstergeleri istatistik verilerine göre; Türkiye'de 2013 yılında işsizlik oranı yüzde 9, istihdam oranı yüzde 43,9, işgücüne katılım oranı yüzde 48,3 seviyesindeyken, 2017 yılında işsizlik oranı yüzde 10,9, istihdam oranı yüzde 47,1, işgücüne katılım oranı 52,8 seviyesinde yer aldı. Türkiye'de 2014-2018 yılları arasında yıllara göre işsizlik oranı istatistik verilerine göre; 2014 yılında işsizlik oranı yüzde 9,9 oranında iken, 2018 yılında ise yüzde 11,0 seviyesinde yer aldı. VAN EN ÇOK HARCAMAYI BAKIN NEREYE YAPIYOR? 2017 Türlerine göre hane halkı tüketim harcamaları istatistik verilerine göre; Türkiye'de yüzde 24,7 ile en çok kira ve konut harcaması yaparken, yüzde 2,2 ile en az sağlık harcaması yapıldı. Van ve Bölge illerinde ise, yüzde 32,6 ile en çok harcama gıda ve alkolsüz içeceklere yapılırken, yüzde 0,7 ile en az harcama eğitime yapıldı.
VAN YİNE BİLİNDİĞİ GİBİ SON SIRALARDA YER ALIYOR
2017 yıllında bölgesel gayrisafi yurt içi hasıla, (Cari fiyatlarla) istatistik verilerine göre; 2017 yılında bölgesel gayrisafi yurt içi hâsıla ilk sırada 970,2 Milyar TL ile İstanbul yer alırken, Van, Muş, Bitlis ve Hakkâri 32,2 Milyar TL seviyesinde yer aldı. Son sırada ise, 19,3 Milyar TL ile Ağrı, Kars, Iğdır ve Ardahan oldu.
VAN VE BÖLGE’DE KONUT SATIŞI DÜŞÜŞ VAR
2017-2019 yılları arasında illere göre konut satış sayıları istatistik verilerine göre; Van bölge illeri içerisinde en çok konut satışı sıralamasında ilk sırada yer alırken, bunu Muş takip etti. Van, 2017 yılında 7 bin 934 konut, 2018 yılında 7 bin 496 konut, 2019 yılında 1 bin 331 konut satışı gerçekleştirdi. Van’ın diğer illere nazaran ilk sırada bulunsa da son dönemlerde bir düşüş olduğu gözlendi. Diğer bölge iller arasında ise, en yüksek konut satışı ile 2017 yılında bin 627 konut, 2018 yılında 2 063 konut, 2019 yılında 600 konut satışı ile Muş takip ediyor.
İŞTE VAN’DAKİ TOPLAM TARIM ALANI VE EKİLEN ALAN
2018 yılında illere göre toplam tarım alanı ve ekilen alan istatistik verilerine göre; 2018 yılında Van'ın toplam tarım olanı 2 bin 900 dekar iken, ekilen alanı ise, bin 802 dekar oldu. Van'dan sonra toplam tarım alanı ve ekilen alan bakımından Muş takip etti. En düşük seviyede ise toplam tarım alanı 408 dekar, ekilen alanı 377 dekar alan ile Hakkâri oldu.
ŞEHRİVAN ÖZEL: HAMİT KARAKUŞ/ÖMER AYKAÇ-
