Türkiye’de eğitimin röntgeni çekildi. Cihan-Sen’in yaptığı araştırmaya göre Milli Eğitim Bakanlığı’nın 228 bin yeni dersliğe ihtiyacı var. Sınıf ortalamaları 30 olması gerekirken kimi şehirlerde 56’ya kadar çıkıyor. Derslik açığının kapatılması için en az 50 milyar liralık yatırım gerekiyor ancak bütçe ayrılmıyor.
Türkiye’de eğitim sisteminin en önemli sorunları arasında, derslik sayısının yetersiz olması geliyor. Öğrenciler yer yer 50-60 kişilik sınıflarda eğitim görüyor. OECD ülkelerinde derslik başına düşen öğrenci sayısı 21 iken, Avrupa Birliği ülkelerinde 19,8’e kadar geriliyor. Milli Eğitim Bakanlığı’nın derslik ihtiyacını yeni yapılan binalar da karşılamıyor. TEPAV’ın 3 yıl önce derslik açığına ilişkin hazırladığı rapordaki verilerle Cihan-Sen’in araştırmasındaki veriler örtüşüyor. Yaklaşık 228 bin yeni derslik ihtiyacı var. 2015 Hükümet Programı’nda da eğitim sisteminin fiziki altyapısındaki yetersizliğine ilişkin çarpıcı tespitlere yer veriliyor. Bu açığın kapatılabilmesi için 8 derslikli küçük okullar yapılması halinde 100 milyar lira, 40 derslikli okullar yapılması halinde 50 milyar lira yatırım gerekiyor.
Derslik açığını artıran en önemli etkenlerden birisi altyapı çalışmaları tamamlanmadan uygulamaya konan 4+4+4 sistemi oldu. Yeni sisteme geçişle birlikte öğrenci sayısı bir anda 700 bin arttı. Bu durum 28 bin yeni derslik ihtiyacı doğurdu. Cihan Sendikalar Konfederasyonu’nun (Cihan-Sen) derslik açığına ilişkin araştırması da fiziki altyapı yetersizliğini ortaya koydu. Buna göre Milli Eğitim’in uzun yıllardır devam eden bina ihtiyacı had safhada. Derslik açığı en fazla ilköğretimde hissediliyor; 228 bin yeni derslik ihtiyacının 150 bini ilköğretimde.
Cihan-Sen Başkanı Naci Haliloğlu, MEB’in derslik sorununun çözümü için bütçe ve yatırım planı açısından yeterli gayreti göstermediğini söylüyor. Haliloğlu, “MEB’e ayrılan bütçenin yüzde 79’u personel giderlerine, yüzde 9’u mal ve hizmet alımlarına gidiyor. Sadece yüzde 9’a yakın bir kısmı yatırım ya da sermaye giderleri için harcanacak.” ifadelerini kullanıyor. Sınıflardaki öğrenci sayısının artmasıyla kaliteli eğitim yapmanın imkansız hale geldiğini de vurgulayan Naci Haliloğlu, “Derslik açığına getirilen geçici çözümler, hem okulları, hem de milli eğitim müdürlüklerini plansız ve çaresiz bırakıyor. Okullarda ikili öğretim ve kalabalık sınıflar nedeniyle oluşan disiplin sorunları, eğitim kalitesini gittikçe düşürüyor.” diyor.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) 2012’de hazırladığı raporda derslik açığı ortaya çıkmıştı. Araştırmadaki projeksiyona göre 2015-2016 yılında derslik açığı 220 bine çıkacağı öngörülüyordu. Cihan-Sen’in yeni araştırmasıyla TEPAV’ın 3 yıl önce yaptığı araştırmadaki rakamlar örtüştü. TEPAV, derslik açığının kapatılması için en az 40 milyar liralık yeni yatırım gerektiğini ortaya koymuştu. Milli Eğitim Bakanlığı’nın verileri dikkate alındığında ise bu rakam daha da yukarıya tırmanıyor. Buna göre 8 derslikli bir ilkokul binası için 3,5 milyon lira yatırıma ihtiyaç var. 8 derslikli lise binası içinse 4 milyon TL harcanması gerekiyor. Buna göre MEB’in 228 bin derslik ihtiyacını karşılayabilmek için yaklaşık 100 milyar TL yatırım gerekiyor. Ancak 8 derslikli küçük okullar yerine 40 derslikli büyük okullar yapıldığında bu maliyet yaklaşık 50 milyar TL oluyor.
Sınıf ortalaması Şanlıurfa’da 56, Ağrı’da 53
Göç alan büyük şehirlerle Doğu ve Güneydoğu’daki illerin çoğunda derslik başına düşen öğrenci sayısı ortalamanın çok üstünde. Şanlıurfa, kalabalık sınıflarda başı çekiyor. Bu ilde derslik başına düşen öğrenci sayısı kent merkezinde 56 iken, köylerde 40. Mesleki ve teknik eğitime olan talebin artması nedeniyle bu okullarda da derslik başına düşen öğrenci sayısı arttı. Bu konuda ise başı Ağrı çekiyor; sınıf ortalaması 53.
Zaman Gazetesi
