Türkiye genelinde sebze fiyatlarının 25-30 lira aralığına gelmesiyle başlatılan tanzim satışİstanbul ve Ankara’da sebze fiyatlarını bir hayli düşürdü. Belediyeler tarafından kurulan satış noktalarında vatandaş ucuz sebze almaya başladı. Satışlar dün açıklanan enflasyon rakamlarına da net bir şekilde yansırken Şubat enflasyon rakamlarını uzun süre sonra 20 TL’nin altına düşürdü. Öte yandan Van’da sebze fiyatlarındaki yüksek fiyatlar ise devam ediyor.
Tanzim satışlar ve hükümetin fırsatçılarla ilgili tedbirleri ilk haftalarda bir düşüş sağlansa daVan’da bazı manavlarda ve marketlerde hala 20 TL’ye yakın fiyatlarda sebze satışı gerçekleştiriyor. Baharın gelmesine sayılı günler kala yüksek fiyatlar sürerken Vanlılar, hükümetin bu tanzim satış noktalarını Van’da da kurmasını istiyor. “Evimize sebze götüremiyoruz.” Diyen Vanlılar, aylardır sebze alamamaktan yana dert yanıp bu konuda adım atılması çağrısı yapıyor. Sürecin esnaflar, vatandaşlar eliyle yürümesi gerektiğini söyleyen vatandaşların bazıları ise tanzim satışın geçici çözüm olacağını belirtiyor. Son dönemde ülkede yaşanan ekonomik krizle birlikte sebze fiyatlarında büyük artış görüldü. Vatandaş da esnafta yüksek fiyatlardan dolayı şikâyetlerini dile getirirken, hükümet yaşanan soruna çare bulmak için uygun fiyata sebze meyve satışı için çare olarak tanzim satışı gündeme getirdi. Ülkenin farklı noktalarında belediyeler belli yerlerde tanzim satış yerleri açtı. Van’da ise böyle bir çalışmanın ne zaman yapılacağı merak konusu iken Vanlı vatandaşlar tanzim satışına dair açıklamalarda bulundu.
VANLI VATANDAŞLAR KONUŞTU
Sebze fiyatların yükselişi ve tanzim satış noktaları konusunda konuşan vatandaş, sebze fiyatların yüksek olmasından dolayı dert yanarken, tanzim satış noktalarının Van’da kurulması gerektiğini ifade ederken, bazı vatandaşlar ise tanzim satış noktaların çözüm olmayacağını dile getirdi. İşte vatandaşın sebze fiyatlarının yükselişi ve tanzim satış noktalarıyla ilgili düşünceleri…
TÜTÜN: TANZİM SATIŞ NOKTALARI VAN’DA DA KURULSUN
Sebze fiyatlarını yüksek olmasından dolayı sebze alamadığı ifade eden Yavuz Tütün adlı vatandaş, “Sebze fiyatları çok yüksek, fiyatların düşmesini bekliyorum. Özellikle dar gelirli olan aileler sebze tüketemez hale geldi. Zor durumda olduğumuzu ve bu konuda kalıcı çözümler üretilmesi gerektiğini düşünüyorum. Yaklaşık olarak 3-4 aydır evime sebze alamıyorum. İstanbul’da başlatılan tanzim satış noktalarının Van’da açılması bekliyorum. Kalıcı bir şekilde olacaksa ve sadece belirli noktaların dışında her yerde açılacaksa vatandaş açısından olumlu olacaktır. Ama sadece kısa vadeli olacaksa ben kurulmamasından yanayım. Uzun vadeli kalıcı çözümler üretilmesinden yana politikalar geliştirilmesini bekliyorum. Tanzim satış noktaları Van’da her yerde kurulmasına yönelik talebim olduğunu buradan ifade etmek istiyorum.” diye konuştu.
PALA: TANZİM SATIŞ VATANDAŞ ÜZERİNDEN OLSUN
Sebze fiyatlarının yüksek olmasından dolayı dar gelirli ve işsiz kesimi çok etkilediğini dile getiren Mehmet Pala adlı vatandaş, “Sebze fiyatların yüksek olması vatandaşı ister istemez olumsuz etkiledi. İşsizliğin hat safhada olduğu memleketimiz de fiyatların yükselmesiyle beraber evine sebze alamayan insan var. Kriz yaşandığı açık ve net bir şekilde ortada, vatandaşta para yok ve alım gücü olmuyor. Sebze fiyatlarının yükselmesinin nedeni akaryakıtın yüksek olması ve taşımacılık, aracı ve komisyoncularla birlikte artışın temel nedeni olarak görüyorum. Köylü ve çiftçi mazot alamıyor ve tarım bitmenin eşiğinde bu da iç piyasayı olumsuz etkiliyor. Van’da tanzim satış noktalarının kurulmasını istemiyoruz. Fakir ve dar gelirli olan insanları yararlanacağını düşünmüyorum. Tanzim satış noktalarının vatandaş üzerinden yapılması ve insanlara istihdam sağlayacak ve devam olacak şekilde yapılması daha iyi olacaktır.” dedi.
ECER: SATIŞI ESNAF ÜZERİNDEN YAPILSIN
Sebze fiyatlarının yüksek olması olumsuz etkilediğini dile getiren Hasan Ecer adlı vatandaş, “Sebze fiyatlarının nedeni tam olarak bilmiyorum. Ama söylendiği kadarıyla ‘sel ve ekim azlığından’ kaynaklandığı söyleniyor. Sebze alamıyoruz. Zor durumda olduğumuzu söyleyebilirim. İşsizliğin üst düzeyde olan bu kentte alım gücü az iken, fiyatların yüksek seyretmesi bizler olumsuz etkiledi. Tanzim satış noktaları İstanbul’da kuruldu. Van’da kurulması halinde fayda sağlayacağını düşünmüyorum. Tanzim satış noktaları kurulması halinde esnafı olumsuz etkilemeyecek mi? Bunu devlet eliyle satış yapılacağına esnaf üzerinden yapılması daha doğru olacağı kanaatindeyim.” dedi.
ARVAS: TANZİM SATIŞI VAN’DA DA YAPILSIN
Sebze fiyatlarının yüksek olmasının fırsatçılardan kaynakladığı belirten Fuat Arvas adlı vatandaş, “Asgari ücretle geçimimizi sağlıyoruz. Fiyatların yüksek olması bizleri olumsuz etkiledi. Hayat şartları çok zorlaştı, fiyatların yüksek olmasından dolayı geçim sıkıntısı yaşıyoruz. İstanbul’da uygulamaya sokulan tanzim satış noktalarının Van’da kurulması gerektiğini düşünüyorum. Burada başlaması halinde fırsatçılık yapıp fiyatları yükselten bir kesim fiyatları düşürmek zorunda kalacaktır. Van’da bir firma tarafından ekmek fiyatını bir anda 75 kuruşa düşürmesi diğer firmalarında düşürmesine neden oldu. Tanzim satış noktası Van’da açılması bekliyoruz.” diye ifade etti.
ÇARE OLMAZ DİYENLER DE VAR!
Fiyatların yüksek olmasının nedeni olarak stokçu ve aracılardan kaynaklanmadığını ifade eden Mesut Harhar adlı vatandaş, “Fiyatların yüksek olmasının asıl nedeni yanlış politikalardan kaynaklandığını düşünüyorum. Öncelikle doların düşürülmesi gerektiğini, kendi sebzesini ve meyvesini üreten ülkemizin dışarıya mal vermek yerine kendi halkına öncelik tanıması gerekiyor. Dış ülkelere gönderilecek ürünlerin stoklanması yerine vatandaşa verilmesi gerekiyor. Tanzim satış noktalarını çözüm olarak görmüyorum. Van’da tanzim satış noktası kurulması çare sağlamaz. Kısa süre içerisinde olumlu etki sağlasa da uzun vadeli çözüm olacağını zannetmiyorum.” dedi.
KORKMAZ: EVİME SEBZE ALAMIYORUM
Fiyatların yüksek olmasından dert yanana Nebi Korkmaz adlı vatandaş, “Hayat şartlarından dolayı ve yükselen fiyatlardan dolayı geçinmek çok zor, herkes bu konuda şikâyetçi olduğunu söyleyebilirim. İşsiz güçsüz olarak dolaşıyoruz. Cebimizde beş kuruş yok, iş yok, aş yok ne yapacağımızı bizde bilmez olduk. Burada en büyük problem dar gelirli ve fakir kesime yüklenmesidir. Sebze fiyatların yüksek olmasından dolayı evime sebze alamıyorum. Tanzim satış noktası kurulması isteriz ama fiyatların düşük olması halinde yapılmasına olumlu bakıyoruz.” dedi.
OĞUZ: SEBZE ALAMADAN, ELİMİZ BOŞ ÇIKIYORUZ
Fiyatların düşmesini bekledikleri ve sebze alamadıklarını dile getiren Zakir Oğuz adlı vatandaş, “Dün pazara gittim, Domates 6 lira, biber 10 lira ve kabak 10 liradan satılıyor. Bu fiyatlar karşısında elim boş olarak evime döndüm, alamadım. Geçen yıl evimize sebze alabiliyorduk azda olsa ama bu sene alamıyoruz. Evime sebze alamıyorum. Tanzim satış noktaları kurulmasını istiyorum. Rekabetin olması halinde bir nebze de olsa fiyatların düşeceğini umut ediyorum.” diye konuştu.
ÖNER: VAN’DA AÇILMASI İYİ OLACAKTIR
Sebze fiyatlarının yüksek olduğunu ve vatandaşın alım gücünün kısıtlı olmasından kaynaklı olarak vatandaşın evine sebze alamadığını ifade eden Abdulmenaf Öner adlı vatandaş, “Özellikle dar gelirli aileler için hayat şartları daha zor geçiyor. Dar gelirli ve işsiz olan biri her gün evine sebze alım götüremiyor. Ben dahi evime her gün sebze alamıyorum. Bu anlamda İstanbul’da başlatılan tanzim satış noktalarının Van’da açılması iyi olacaktır. Tanzim satışı olması halinde 1 kilo alan vatandaş 3 kilo sebze almış olacak. Bu da vatandaşı olumlu etkileyecektir.” dedi.
BABAT: TANZİM SATIŞ NOKTALARI ÇÖZÜM DEĞİL
Sebze fiyatlarının yüksek olmasının yanı sıra bölgede işsizlik sorunun olmasından kaynaklı vatandaşı olumsuz etkilediğini dile getiren Aziz Babat adlı vatandaş, “Bölgemiz de işsizlik hat safhada, fabrikalar yok. Vatandaş işsiz olması ve fiyatların yüksek olması alım gücünden dolayı bizleri kötü etkiledi. İşsizlik olması, geçim sıkıntısı yaşanmasıyla beraber insanların hayat şartlarını kötü etkiledi. Sebze ve meyve alamaz olduk. Daha önce 250 liralık mutfak malzemesi alırken şu an 3 katı fiyata alıyoruz. Alım gücümüz yok.” dedi.
“HER MAHALLEDE OLMASI HALİNDE BELKİ ETKİ SAĞLAYABİLİR”
Fiyatları yüksek olmasının üretim yapılamadığından kaynaklı olduğu dile getiren ismini vermek istemeyen vatandaş, “Son dönemde üretim yapılmıyor. Şehirlere göç ile birlikte tarım sektörü bitme noktasına geldi. Köy ve kırsal alanda insanlar yaşamak istemiyor. Hayat şartları değişti, insanlar rahat yaşamaya alıştı. Tarım sektörü bitmesiyle fiyatların yüksek olmasının asıl nedeni olarak görüyorum. Sebze ve meyve fiyatları yanı sıra diğer ürünlerde artış var. Serbest piyasa konusunda çözüm üretilmesi gerektiği kanaatindeyim. Herkes kendine göre fiyat belirlemesi asıl olayın püf noktası olarak bakıyorum. Devletin yeni bir politika üreterek bunun önüne geçmesi gerekiyor. Tanzim satış noktaları kurulması fiyatları aşağıya çekeceğini düşünmüyorum. Van’da uygulanması halinde her mahallede olması halinde belki etki sağlayabilir. Ama 1 milyon bir ilde 3-4 noktada satış yapılması olumlu katkı sağlayacağını zannetmiyorum.” diye konuştu.
KASIMOĞLU: FİYATLARIN YÜKSEK OLMASINDAN DOLAYI SEBZE DE ALAMIYORUM
Fiyatların yüksek olmasından dolayı evine sebze alamadığından dolayı dert yanan Rıdvan Kasımoğlu adlı vatandaş, “Evime sebze alamıyorum. İşsizim ve işsiz olmamdan dayı geçim sıkıntı yaşıyorum. Fiyatların yüksek olmasından dolayı sebze de alamıyorum. Van’da tanzim satış noktası açılsın ama bu sadece birkaç yerle sınırlı olması yerine, birçok mahallede olması halinde olumlu etki sağlayacaktır.” dedi.
HOŞAFLI: 10 KİLO SEBZE ALIRKEN ŞİMDİ 1-2 KİLO ALABİLİYORUZ
Fiyatlar yüksek olduğunu ve alım gücünün olmadığını dile getiren Necmi Hoşaflı adlı vatandaş ise, “Fiyatların yüksek olmasından dolayı evimize sebze alamıyoruz. Eskiden 10 kilogram sebze alırken şimdi 1-2 kilogram alabiliyoruz. Tanzim satış noktası konusunda şu anlık bir fikrim yok, diğer illerde nasıl bir etki sağlayacak. Bakalım görelim.” Dedi.
İSTANBUL VE ANKARA’DA SATIŞLARA RAĞBET BÜYÜK
Sebze meyve fiyatlarını düşürmek için Ankara ve İstanbul'da tanzim satış noktaları kuruldu ve satışlara başlandı. Daha uygun fiyata sebze ve meyve almak isteyen vatandaşlar Tanzim satış yerlerinin hangi illerde kurulacağını araştırıyor. Belediyeler vatandaşa daha ucuz sebze ve meyve satışı için tanzim satış yerleri açmaya karar verdi. Tanzim satış yerleri ilk etapta Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediyeleri tarafından uygulanmaya başlandı. Tanzim satış noktalarında ilk etapta domates, salatalık, ıspanak, patates, soğan, patlıcan ve biber satışı gerçekleşecek.
SERALARA DA DESTEK VERİLECEK!
Bir başka adım ise seralara yönelik olarak atılacak. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın seralara yönelik çalışmasında sona gelindi. Bakan Bekir Pakdemirli'nin açıklayacağı destek paketine göre, sera yatırımları için düşük faizli kredi desteği verilecek. Sera yatırımlarına Ziraat Bankası üzerinden destek, büyük şehirlere ise tanzim satış noktaları geliyor. Buna göre, belediyeler, gelecek haftadan itibaren belirledikleri noktalarda tanzim satış yerleri kuracak. Belediyeler tarafından üretici hallerinden satın alınan meyve ve sebzeler düşük kârla satılacak, böylece komisyoncular ve aracılar devre dışı kalacak.
ŞEHRİVAN ÖZEL: MERAL YILDIZ/HAMİT KARAKUŞ