Van’ın son 10 yıldaki hızlı göçü hız kesmeden devam ediyor. Depremden başlamak üzere son on yıllık süreçte Türkiye’nin en çok göç veren illeri arasındaki yerini koruyan Van’da sermaye sahipleri, gençler ve nitelikli kesimler kentten ayrılmaya devam ediyor.
Yıllardan bu yana bitmeyen çatışmalı süreç, olumsuzluklar ve diğer nedenler sermayenin de kente gelmesi önünde en büyük neden olurken, vatandaşın de kenti terk etme sebebi oluyor. Özellikle genç neslin ‘ekmek parası’ diyerek batıya göçünün önüne geçilmezken bu göç oranı aralıksız sürüyor. Sermayenin güven ortamını aradığı, gençlerin iş bulmadığı süreçte nüfustaki azalmaya paralel olarak Vanda çevre illerden ve bu illerin kırsal nüfusundan daha büyük bir umut kapısı olarak göç alıyor. Bu gidişat hem kentin demografisini hem de diğer pir çok parametrelerinde önemli değişiklikler yaratılırken uzmanlar göç konusunun enine boyuna araştırılması ve çalışılması gerektiğini söylüyor. vatandaşlar ise olayın işsizlik boyutunu vurguluyor. Vatandaş ise genç nüfusun batıya göçünü: “Genç bir nüfusa sahibimiz bunu en iyi şekilde kullanabiliriz. Ama gelin görün ki, elimizde olan altın yumurtlayan tavuğu kesmeye çalışıyoruz.” Olarak yorumluyor.
Rakamlarla Türkiye’nin ve Van’ın durumunu belli periyodlarla açıklayan TÜİK’in son açıkladığı göç rakamlarında çarpıcı sonuçlar çıktı. Türkiye’nin göç oranlarını araştıran TÜİK’in çalışmasında Van yine en çok göç veren 10 il arasında kendisine yer buldu. Yıllardır en çok göç veren iller arasında bulunan, hatta bir dönem ilk 3’e kadar yükselen Van’da kenti terk etme eğiliminin sürdüğü görüldü. Net göç hızına göre en çok göç veren il Bayburt oldu. Bayburt’u sırasıyla, Gümüşhane, Ağrı, Muş, Giresun, Ardahan, Kars, Bitlis, Ordu ve Van illeri takip etti.
GÖÇÜN YÖNÜ BATIYA DOĞRU!
Ülkede yıllardır yaşanan göç hareketliliği 2017 yılında da devam etti. 2017 göç hareketliliğine göre, 2 milyon 684 bin 820 kişi iller arasında göç etti. Net göç hızına göre en çok göç veren 10 il arasına Van’da girdi. Göç verilerine göre Van binde eksi 14,6 oranla en çok göç veren illerden oldu. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçlarına göre, 2017 yılında 2 milyon 684 bin 820 kişi iller arasında göç etti (1). Bu nüfusun 49’unu erkekler, 51’ini ise kadınlar oluşturdu. Net göç hızına göre en çok göç alan il Tekirdağ oldu. Net göç hızına göre 2017 yılında en çok göç alan il Tekirdağ oldu. Tekirdağ’ı sırasıyla, Yalova, Kocaeli, Eskişehir, Bilecik, Çanakkale, Muğla, Düzce, Uşak ve Şırnak illeri izledi.
EN ÇOK GÖÇ VERENLER ARASINDA KALMAYA DEVAM EDİYORUZ!
Türkiye’de 2017 yılında 2 milyon 684 bin 820 kişi iller arasında göç etti. Net göç hızına göre en çok göç veren 10 il arasına Van’da girdi. Göç verilerine göre Van binde eksi 14,6 oranla en çok göç veren illerden oldu. Van’da yaşanan göç olayına dair açıklama yapan Van YYÜ Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Doç. Dr. Suvat Parin, “Söz konusu göçlere biraz daha derinden bakmak gerekiyor. Çünkü Van 7-8 yıldır net göç hızı bakımından Türkiye'deki ilk iller arasında yer almaktadır.” Dedi.
7-8 YILDIR BİTMİYOR!
Net göç hızına göre Van’ın en çok göz veren iller arasına girdiği konusuna dair açıklama yapan Van YYÜ Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Doç. Dr. Suvat Parin, insanların Van’dan neden göç ettiği konusuna dikkat çekti. Parin, “İnsanlar Van'dan neden göç ediyor? Bunun ekonomik, evlilik, tayin gibi birçok nedeninden söz edilebilir. Fakat söz konusu göçlere biraz daha derinden bakmak gerekiyor. Çünkü Van 7-8 yıldır net göç hızı bakımından Türkiye'deki ilk iller arasında yer almaktadır. Örneğin Van’ın 2009-2017 yılları arasında aldığı göç 202.512 kişi iken verdiği göç 290.113 kişi olmuştur. Başka bir ifade ile Van son yıllarda göç veren bir il özelliği ile karşımıza çıkmaktadır.” Dedi.
“MİKRO ÖLÇEKLİ DETAYLI ANALİZLERE İHTİYAÇ VAR”
Van’ın verdiği ve aldığı nüfusun sosyo-ekonomik özelliklerine ilişkin TUİK verilerine bakıldığında daha nitelikli bir nüfusun göçle il dışına çıktığının mümkün göründüğüne vurgu yaparak, “Bu bulgu kentin sosyo-ekonomik düzeyi yüksek gruplarının ilden göç ettiğine ya da göç etmeye meyilli bir yapı içinde olduklarını ortaya koymaktadır. Son yıllardaki Van'daki göç hadisesini daha iyi analiz etmek için mikro ölçekli detaylı analizlere ihtiyaç olduğunu düşünüyorum.” İfadelerine yer verdi.
SAĞLAM: İSTİHDAM SAĞLANMALI
Van’da işsizliğin olmasından kaynaklı olarak vatandaşların kendi hayatların idame edebilmek için zorunlu olarak başka illere gittiklerini ifade eden Pakize Sağlam adlı vatandaş, “Son dönemde yapılan çalışmalar ne kadar olumlu ilerlese de genel anlamda işsizliğin olması insanların zor durum da kalmasına sebep oldu. Özellikle işsizliğin yanında insanların geçim kaynaklarının olmaması, buradaki insanların başka illere göç etmesine neden oldu. İnsanlar kendilerini güvende hissedecekleri ve hayatlarını en azından geçim kaynağı sağlayabilecek şekilde idame edecekleri iş ortamının olduğu bir yerde oturmayı isterler.”
GÖÇ RAKAMLARI ŞAŞIRTMIYOR!
Van’da genç nüfus ile birlikte işsizliğin yüksek seviyede olması insanları haliyle başka illere göç etmesinin en önemli göstergesidir. Van olarak göç veren 10 il arasında olmamıza çokta şaşırmadım açıkçası, yıllardır göç veriyoruz. Deprem sonrası Van olarak çevre illerden göç aldık. Ama altını çizmemiz gereken bir nokta var. Kendi insanlarımız başka illere göç ederken, çevre illerden gelen insanlar da buraya göç etti. Bu anlamda kendi içimizde olan insanların farklı illere göç etmesinin önüne geçmek adına istihdam sağlanmalı ve insanların hayatlarını idame edecekleri kadar bir iş olanağı sağlanmalıdır.” İfadelerini kullandı.
GÖÇÜYORUZ, ÇÜNKÜ İŞ YOK!
Van’da insanlar ‘Neden başka illere göç ediyor’ sorusunun gerekli mercilerin araştırması gerektiğini belirten Ömer Çalışkan adlı vatandaş, “Biz neden göç ediyoruz, biliyor musunuz?” Van’da işsizlik diye bir problem var. Aslında sadece Van’da değil, ülke olarak işsizlik diye bir problemimiz var. İş olmayınca aş olmaz, aş olmayınca hayat sürmez. İnsanlar zorunlu olarak iş olan aş olan illere göç etmek zorunda kalıyor. Biz yıllardır göç veriyoruz. Açıklanan verilere göre 10 il arasında olmamız aslında her şeyi kanıtlar nitelikte bu konuda gerekli adımalar atılması ve Van’daki işsizlik sorunun alt yapı çalışması yapılması lazım. Diğer bir noktaya değinmek istiyorum. Van’da açılan tekstil kent projesi ikinci bir yatırım planı ile daha da ileriye taşınması lazım.” Dedi.
“ELİMİZDE OLAN ALTIN YUMURTLAYAN TAVUĞU KESMEYE ÇALIŞIYORUZ”
Son zamanlarda insanların göç etmesinin farklı nedenleri olduğunu ve bunun en büyük sebebinin işsizlik ve geçim kaynağı olduğunu belirten Mehmet Ören adlı vatandaş, “Van’dan insanların başka illere göç etmesinin çok nedeni var. En temel sorunun işsizlik olduğuna inanıyorum. Tüketime dayalı bir il olmakla birlikte, üretim adına maalesef bir şeyler üretemiyoruz. İstihdam sağlayacak üretim yapacak bir sanayimiz yok. Bölge de çok iyi örnekleri var. Gaziantep gibi sanayimizi geliştirmemiz gerekiyor. Bizim için büyük bir fırsat olan İran sınır kapısını kullanabiliriz. Genç bir nüfusa sahibimiz bunu en iyi şekilde kullanabiliriz. Ama gelin görün ki, elimizde olan altın yumurtlayan tavuğu kesmeye çalışıyoruz. Kısa ve öz olarak işsizlik sorunu göç vermemizin temel nedeni olarak görüyorum.”
ŞEHRİVAN : MERAL YILDIZ – HAMİT KARAKUŞ
