Turizm ve sınır ticaretinde büyük hamleler gerçekleştiren Van, tersane yatırımları ve sanayi alanındaki girişimleriyle de oldukça iddialı. Türkiye'de ikinci yerli kit üretiminin yapıldığı şehir, sınır ticaret kapılarının açılmasıyla birlikte 1 milyar dolarlık ihracat hedefliyor.
Van sağladığı istihdam olanakları ve ekonomiye kattığı değerlerle birlikte bölgenin parlayan yıldızı olmayı başardı. Şehrin en önemli potansiyel noktaları arasında uzun yıllardır yaptığı sınır ticareti ve sanayisi önemli bir etken oluşturuyor. Ancak son dönemde şehir farklı alanlarda da önemli atılımlar gerçekleştiriyor. Özellikle tersane ve lojistik yatırımlarıyla öne çıkan Van'da bu iki sektörde 3 yıl içinde milyar dolarlık yatırımlar gerçekleşiyor. Organize sanayi bölgesinde de yatırımların artması bekleniyor. Ancak turizm şehrin hâlâ en büyük potansiyeli durumunda. Van'da kime Akdamar Adası deseniz gözlerinin içi parlıyor. Hem son dönemde tamamlanan restorasyon çalışmaları hem de adanın dini ayinlere açılması bölgenin sosyo-ekonomik yapısında önemli bir kırılma noktası olmuş durumda. Hatırlanacağı üzere geçen yıl neredeyse bir asır sonra, Ermeniler'in kutsal saydığı Akdamar Adası'nda bulunan tarihi kilisede ilk kez ayin yapılmış, binlerce kişi burada dua etme imkânı bulmuştu. Bu turizmin devam edecek olması ve turist sayısının adeta katlanarak artması yeni yatırımları hızlandırıyor. Van Gölü'ndeki ada üzerinde bulunan Akdamar Kilisesi, 915-921 yılları arasında inşa edildi. Daha sonra manastıra dönüştürülen kilise, 2007'de restore edilerek anıt müze olarak hizmet vermeye başladı. Vaspurakan Kralı 1. Gagik tarafından Keşiş Manuel'e yaptırılan kilise, Ermeni halkı açısından büyük önem taşıyor. Ermeniler, bu kiliseyi ziyaret etmeyi, dini bir vecibe olarak görüyor.
TERSANE YATIRIMLARI HIZLA ARTIYOR
Van'da tersane yatırımları da hız kesmiyor. Van Gölü kenarına 221 milyon liralık özel bir tersane kuruldu. Burada her biri 50 vagon taşıyan iki feribot inşa ediliyor. Feribotlar kapasite ve teknoloji açısından Türkiye'nin en büyüğü olma özelliğine sahip. Feribotlar sayesinde gemi başına 400 ton olan taşıma kapasitesi 2 bin tona çıkacak. Vanlılar'ın başarısı ülke sınırlarını da aşmış durumda. Benzer feribotlar Hazar Denizi'nde de üretilecek. Öte yandan Tekstilkent Projesi de hızla ilerliyor. Bu projeyle 13 bin kişiye istihdam sağlanması planlanıyor. Van'ın ikinci önemli projesi ise Tuşba Fuar ve Kongre Merkezi. İnşaat tamamlandığında şehri bu alanda bölgesel liderliğe taşıyacak.
"TEDAVİ TANI KİTİ" ÜRETİLMEYE BAŞLANDI
Van katma değerli üretim konusunda da ciddi bir atılım içerisinde. Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Teknokent bünyesinde hizmet veren bir şirket, Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı desteğiyle kurduğu laboratuvarla Türkiye'nin yerli bilimsel tanı amaçlı kitlerini üretmeye başladı. Böylece kısa süre önce kurulmasına rağmen 23 önemli firmanın yatırım yaptığı YYÜ Teknokent, OSCA Anadolu Sağlık Anonim Şirketi'nin sağlıkta yürüttüğü projeyle büyük bir aşama daha kaydetmiş oldu. Firma yetkilileri üretimle ilgili şu bilgileri verdi: "Van, Türkiye'de ikinci yerli kit üretimi yapılan yer oldu. Şehri günlük 15 uçak seferi olması, İran, Irak, Azerbaycan, Türk Cumhuriyetleri ve Ortadoğu'ya çok yakın olması nedeniyle seçtik. İhracat anlamında da büyük bir pazarın içerisinde. Ayrıca burası da vatan toprağı. Yüksek teknoloji ürünlerin bu bölgede üretilmesinin önünde hiç bir engel yok."
ÜNİVERSİTE 120 PROJEYLE 600 İŞ YARATTI
Van turizm ve sınır ticareti dışında sanayide de önemli aşama kaydediyor. Şehrin bu alanda en önemli destekçiklerinden biri Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Şehir ayrıca Avrupa Birliği (AB) projelerinde de açık ara önde. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın 2008'den bu yana 480'den fazla AB projesi üniversitenin de desteğiyle hayata geçti. Bu projeler il genelinde 1.000 kişiye istihdam sağladı. Öte yandan İlde unutulmaya yüz tutan meslekler de tekrar diriltilmek isteniyor. Bu kapsamda 'Savatlı Gümüş Sanatı ve İmalatı' alanında eğitimler veriliyor.
İHRACAT HEDEFİ 1 MİLYAR DOLAR
Van sınır ticaret kapılarının açılması ve engellerin kaldırılması durumunda 2023'te 1 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmayı hedefliyor. Van'ın İranla 280 kilometre sınırının bulunduğunu, ancak yaşanan bazı sıkıntılardan dolayı ticaretin istenen düzeye ulaşamadığını söyleyen Vanlı işadamları, "Kapılarla ilgili sorunların çözülmesiyle İran'la bir milyar dolara yakın ticaret hacmine ulaşacağımızı söyleyebiliriz" diyor.
