Merkurhaber-Özel: Cüneyt Marhan
Çoğu yerde varlığını cafelere devreden kahvehaneler özellikle Doğu Anadolu bölgesi kültüründe varlığını hala etkin bir şekilde sürdürüyor. Özellikle Van'da her 100 adımda bir kahvehaneye rastlamak mümkün. Van'da son yıllarda açılan cafelere rağmen kahvehaneler hala modern cafelere direniyor.
Özellikle Müslümanların kültüründe önemli bir yere sahip olan kahvehaneler, 1500’lü yılarda Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’da yayılmaya başlandı. Özellikle Lale Devri ile birlikte toplum arasında kültürel bir konuma kadar yükselen kahvehane kültürü günümüze kadar varlığını sürdürüyor. Çoğu yerde varlığını kafelere devreden kahvehaneler özellikle Doğu Anadolu bölgesine kültüründe varlığını hala etkin bir şekilde sürdürüyor.
Günümüzde özellikle dinlenme yeri sohbet için kullanılan bu mekânlar, kafelere karşı ayakta durmaya çalışıyor. Van’da hemen hemen her 100 metrede bir kahvehaneye rastlamak mümkün. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kemal İnal, kahvehaneler ile cafeler arasındaki farka dikkat çekerek kahvehanelerde daha çok erkeklerin egemen olduğunu dile getirdi. İnal, “ Kahvehaneler, sadece çay ve kahve içmek için gidilen, geleneksel bir mekândır. Burada oyunların oynanabiliyor aynı zamanda burada kullanılan dil argo bir dildir. Kafeler, sonradan ortaya çıkan modern mekanlardır. Burada verilen hizmet ve sunumlar çeşitlidir. Burada kadın ve erkek karışıktır yani erkek egemenliği yoktur. Buraya gidenler kibar konuşmaya sahiptirler.” dedi. Van’da kahvehaneler, genellikle orta yaş ve üzeri vatandaşların uğrak mekanı olurken gençleri de yok saymamak gerekir. Burada konuştuğumuz gençleri kahvehaneyi neden tercih ediyorsunuz sorumuza farklı farklı cevaplar verirken kimileri kahvehaneleri daha ucuz bulurken, kimileri gelenek olduğu için kahvehane tercihini yapıyor.
Kahvehane işleten Cevdet Sümer ise, son yıllarda Van’da hızla sayıları artan cafelere dikkat çekere, “Son yıllarda çok sayıda cafe açıldı. Açılan bu cafeler buradaki kahvehaneleri etkilemiş durumda. Etkisi çok fazla olmamasına karşın birçok yönden etkiledi.” dedi.
