Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top başkanlığında tarihi Hoşap Kalesi’nde bu yıl ki kazı çalışmaları başladı.
Van-Hakkari karayolunun 60. kilometresinde yüksek kayalıklar üzerine kurulu olan kartal yuvası görünümüyle yerli ve yabancıların büyük ilgisini çeken kalede, 2007 yılından bu yana Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top başkanlığında yapılan kazı çalışmaları bu yıl da başladı.
Bu yıl ki çalışmalar hakkında bilgi veren YYÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, Hoşap Kalesi 2017 çalışmalarının 1 Ağustos tarihi itibariyle başladıklarını söyledi.
"Kalenin elektriği kesik"
10 kişilik arkeolog, sanat tarihçi, mimar ve restoratörlerden oluşan bir ekiple çalışmaya başladıklarını ifade eden Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, “Her sene olduğu gibi kalede öncelikle tüm alanların yabani ot ve yıkıntıların temizliğini gerçekleştiriyoruz. Bunu sadece kazananları için değil, tüm kale için yapıyoruz. Bu yıl şu ana kadar çalışmalarımızı Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın gönderdiği ödenekle planlanmış bulunmaktayız. Sadece ödeneği Kültür ve Turizm Bakanlığı sağlanmış durumda. Diğer kazılara sağlanan miktar kadar bir ödenekle çalışıyoruz. Bu sene hem kazı çalışmalarını devam edip, hem de daha önceki yıllarda kazısını yaptığımız alanlarda kısmi onarım ve konservasyon yapmak istiyoruz. Bu anlamda mescidin bulunduğu en alt batı kesiminde çalışmalarımızı yoğunlaştırdık. Burada geçen yıl çalışmaya başlamıştık. Özellikle mescidi ortaya çıkarmıştık. Bu yıl kaldığımız yerden itibaren kazı çalışmalarına devam edeceğiz. 4 açma şeklinde yazı çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Önümüzdeki günlerde kerpiç ve taş duvarlarda onarımlara da başlayacağız. Hoşap Kalesi'nin şu anda iki temel sorunu bulunuyor. Bunlardan bir tanesi elektrik, diğeri ise su. Kalede elektrik tesisatı var ama aboneliği olmadığı için şu anda biraz da borcu olduğu için elektriği kesilmiş durumda. Bu da bizim çalışmalarımızı olumsuz etkiliyor. Elektriğin kesik olması kalenin güvenliği açısından da bir risk oluşturuyor. Elektrik sorunu acil olarak çözülmesi gerekiyor. Bu sorunu Van Müze Müdürlüğü'ne, Gürpınar Kaymakamlığa ve yerel yöneticileri ilettik. Yöneticilerin bu durumdan haberi var” dedi.
“Hoşap Kalesi 2005 yılından beri resmi olarak ziyarete kapalı”
Hoşap Kalesi’nin 2005 yılından beri resmi olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın dahilinde ziyarete kapalı olduğunu ifade eden Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, “Bununla ilgili Van Müze Müdürlüğü'nün bizim de kazı başkanlığının onayını alarak kalenin kısmen açılması yönünde girişimleri var. Bizim de kazıya başladığımız günden itibaren gözlemlerimiz çok iyi. Kaleye ülkenin çeşitli yerlerinden yoğun bir ziyaretçi akını var, yoğun bir ilgi var. Biz orada olduğumuz süre içerisinde buna engel olamıyoruz. Gelenlerin kısmi olarak ziyaret etmesini sağlıyoruz. Çalışmalar bitince kalede tamamen kapanıyor. Bu da tepki çekiyor. Kalenin acilen açılması ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından güvenliği sağlanarak ziyarete açılması gerekiyor” dedi.
Kazıya başlamadan önce Gürpınar ilçe Kaymakamı ve aynı zamanda Belediye Başkan Vekili Osman Doğramacı’nın kaleyi ziyaret ettiğini ifade eden Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, “Kalenin hem sorunlarını, hem de ilgi çekecek yerlerini gezdirdik. Bu konuda bize destek olacağını ve kalenin restorasyonu ve ziyarete açılması konusunda bize destek olacağını söyledi. Biz de kendisinde desteklerini bekliyoruz. Bu konuda oldukça ilgili ve duyarlı olduğunu gördük. Özellikle Hoşap Kalesi'ne çevre düzenlemesi projesi yapılması, bunu içerisinde otopark, karşılama merkezi olması ve yolunun sağlıklı ulaşılması konularında görüş alışverişinde bulunduk. Biz de kazı başkanlığı olarak bu projeleri yaparak kaymakamlığımıza sunacağız ve ondan bunların hayata geçirilmesi ile ilgili artık destek bekleyeceğiz” şeklinde konuştu.
Son yıllarda Doğu Anadolu Projesi (DAP) Van'da birçok kültür varlığına el atıldığını gördüğünün altını çizen Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, “Van Kalesi'nde, Gevaş'ta, Ayanis Kalesi'nde aynı ilgi ve duyarlılığı Hoşap Kalesi’ne de yaklaşılmasını temenni ediyorum. Hatta kazı başkanı olarak Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı'nın (DAKA) destekleriyle yaptırdığımız harem mekanının restorasyon projesi elimizde bulunuyor. Bunun hemen hemen yaklaşık maliyeti 400 bin lira civarındadır. Bu destek sağlanırsa kalenin en önemli mimari yapılarından biri olan harem mekanı da hem restore edilmiş hem de kurtarılmış olacak. Yani kısacası kazı başkanlığı dışında da hem yerelde hem genel olarak bölgenin en önemli Osmanlı dönemine bu ihtişamlı eserin korunması ve yaşatılması için gerekli çabayı bekliyorum” dedi.
“Van’a yeni atana valimizi Hoşap Kalesi’ne davet ediyorum”
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, “Özellikle yeni atanan valimiz Murat Zorluoğlu’nu hem Hoşap Kalesi neye davet ediyorum, hem de Hoşap Kalesi'nin sorunlarıyla ilgili de ondan gerekli yaklaşımı arzu ediyorum. Bu konuda duyarlı olduğunu da biliyorum. Sayın valimizin bu konulara da oldukça duyarlı olduğunu biliyorum” şeklinde sözlerini tamamladı. (iha)
