Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) tarafından çömlekçiliğin yaşatılması amacıyla başlatılan proje kapsamında üniversite öğrencileri, 5 bin yıllık geleneksel yöntemlerle çanak, çömlek ve testi üretiyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘GENÇDES-2017-1’ programı kapsamında Yüzüncü Yıl Üniversitesi tarafından başlatılan ‘Van Bardakçı Köyü Seramik Atölyesi Uygulama Projesi’ kapsamında üretilen çanak, çömlek ve testiler 5 bin yıllık gelenekle doğal fırında pişirilerek hazır hale getirildi.
Konuya ilişkin basın mensuplarına konuşan YYÜ Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı ve proje yürütücüsü Doç. Dr. Rafet Çavuşoğlu, “Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘GENÇDES-2017-1’ programı kapsamında, üniversitemiz tarafından başlatılan ‘Van Bardakçı Köyü Seramik Atölyesi Uygulama Projesi’ ile bugün ürettiğimiz çömleklerin fırına atma işlemini gerçekleştiriyoruz. Geleneksel usulde devam eden 5 bin yıllık bir geleneğin yeniden hayata kazandırılması, kaybolmaya yüz tutmuş seramik, çanak çömlek geleneğinin yeniden canlandırılmasını hedefliyoruz” dedi.
Kültür ve Turizm Bakanlığının destekleri kapsamında arkeoloji bölümü öğrencileri ile birlikte çanak çömlek üretimini kil yatağından itibaren tezgah üzerine gelinceye kadarki bütün aşamalarını uygulamalı olarak gördüklerini anlatan proje yürütücüsü Doç. Dr. Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Proje 24 Nisan’da başladı ve 24 Haziran’da bitirmek istiyoruz. Pişirdiğimiz eserleri de 15 Haziran’da edebiyat fakültesinde bir sergiyle tanıtmak istiyoruz. Çömleklerin pişirilerek son aşamaya kadar gelmesi için bir aydan beri bilfiil uygulama yapıyoruz. Çünkü seramikleri tezgah üzerinde şekillendirdikten sonra bir bekleme süreleri oluyor. Gölgede beklemesi ve kuruması gerekiyor. Kuruduktan sonra üzerlerine astar dediğimiz uygulama yapılıyor. Bu aşamadan sonra süslemesi yapılıyor. Ondan sonraki aşamada ise tam kurumuş eserleri ustamızın gözetimi altında fırına alıyoruz.”
“M.Ö. 3’üncü bin yılda kullanılan geleneği devam ettiriyoruz”
Van Gölü havzasında bu işi sürdüren tek usta kaldığını ifade eden Çavuşoğlu, “Daha önce Osmanlı döneminden itibaren cumhuriyetin ilk yıllarından 1980’li yıllara kadar Bardakçı köyünde aktif olarak bu zanaat devam ediyordu. Fakat şimdi tek usta kalmış, tek ustanın da hayatta kalması için destekliyoruz. Sağ olsun Kültür ve Turizm Bakanlığı projemizi destekledi. Bu desteklemenin neticesinde ise öğrencilerimiz üretimin bütün aşamalarını görmüş oldu. Üniversitelerdeki seramik bölümleri gibi değil orada biraz daha elektronik bir işlem var. Ama burada tamamen geleneksel şekilde yapılıyor. Milattan önce üçüncü bin yılda kullanılan geleneği devam ettiriyoruz” diye konuştu.
10 öğrenci olmak üzere 20 kişilik bir ekiple çalıştıklarını anlatan Çavuşoğlu, derslerde teorik olarak anlatılan bilgilerin burada pratiğe döktüklerini de sözlerine ekledi.
Bölgedeki geçmişi Urartular dönemine dayanan çömlekçilik, 1950'li yıllarda aktif olarak devam etmiş, ancak teknoloji ve sanayinin gelişmesiyle birlikte yok olmaya yüz tuttuğu belirtiliyor. (iha)
