Son yıllarda ülkede yaşanan ekonomik kriz ve artan hayvansal girdi maliyetleri Van’da hayvancılıkla uğraşan üreticileri zorlamaya devam ediyor. Döviz kurunun yanı sıra kuraklıktan dolayı göllerde suyun tükenmekte, akarsuların kurumak üzere olduğu bölgede, halkın temel geçim kaynağı olan tarım ve hayvancılık olumsuz etkileniyor. Küçükbaş hayvancılığın önemli merkezlerinden biri olan Van’da maliyetler artarken, hayvancılıkta bitme noktasına geldi. Hayvancılık sektöründeki sorunlar devam ederken, kentteki hayvan yetiştiricileri de yaşadıkları sorunları Şehrivan aracılığıyla paylaştı. Artan fiyatlardan şikayet eden hayvan yetiştiricileri, kar edemediklerini belirterek, gün geçtikçe zarar ettiklerini söyledi.
VANLI BESİCİLER ZORDA!
Son yıllardaki zamlardan sonra hayvan yetiştiriciliği yapanların sorun yaşadığını belirten Ahmet Hatemoğlu, Van’daki besicilerin hayvancılıktan uzaklaştığını söyledi. Yem fiyatlarındaki artış ve hayvancılıktaki girdi maliyetine dikkat çeken Hatemoğlu, şunları söyledi: “Artan maliyetler hayvan yetiştiricilerin omuzlarına yük oluyor. Zaten yemler almış başını gidiyor. Baktığımız zaman bir torba yem 400-500 lira olmuş. Şu an bir canlı hayvanı ne satabiliyoruz ne de alabiliyoruz. İnsanlar artık kasaplardan kırmızı et alamaz hale geldi. Yaşadığımız hiçbir sorun düzelmiyor. Gün geçtikçe sorunlarımız iki kat artıyor. Peki, bu çiftçi nasıl geçinecek o zaman. Zamlar zaten durmuyor. Hayvan bakamıyoruz, yetiştiremiyoruz. Hayvancılıkla uğraşanlar ise bu işin altından kalkamıyor.” Şeklinde konuştu.
“HAYVANCILIĞA ÖNEM VERİLMİYOR”
Hayvan pazarındaki durumu da değerlendiren Hatemoğlu, “Burada birçok sıkıntımız var. Diğer şehirlerdeki hayvan pazarları modern bir şekilde yapılmış ve alım-satım yapan vatandaşlar oralarda sorunlar yaşamıyor. Van, küçükbaş hayvancılığın çok olduğu bir kent olmasına rağmen hayvancılığa yeterince önem verilmiyor. Hayvancılıkla uğraşan vatandaşlar da dar ve birçok eksiği olan bir alanda mağdur oluyor. Burada günlük nerdeyse 5 bin insan gelip gidiyor ama iki tane çeşmemiz tek var. Çay ocağı yok, lokanta yok. Bu hayvan pazarında hiçbir şey yok. Hayvan pazarında demirle yapılmış yerler düzensiz. Baktığımız zaman burada hayvanımızı bırakıp gidip bir çay içemiyoruz.” İfadelerini kullandı.
“SATICI BULMAKTA CİDDİ ZORLUKLAR YAŞIYORUZ”
Van’da hayvancılığın bittiğini vurgulayan Sait Aslan, “Hayvan yetiştiren ve çiftçilik yapan vatandaşların halini kimse sormuyor. Kuraklık, yem, mazot ve gübre fiyatlarındaki artış bizi hayvancılıktan soğutuyor. Bunlarda yetmezmiş gibi bir de küpe sorunu yaşıyoruz. Van’da küpe verilmiyor ama ilçelerde küpeler yapılıyor. Van’daki hayvanı 5 bin TL’ye alan alıcı bunu farklı bir ilçede küpeleyip 6-7 bine satıyor. Bu derdi herkese anlattık, ancak bir çözüm bulamadık. Hayvancılıkla uğraşan insanların dertlerini kimse dinlemiyor. Yetiştirdiğimiz hayvanları satamaz hale geldik. Yani satıcı bulmakta ciddi zorluklar yaşıyoruz. Kar etmeyi son yıllarda bıraktık, artık zarar etmemek için uğraşıyoruz.”
“HAYVANSAL GİRDİ MALİYETLERİ HER GÜN ARTIYOR”
evde hayvan yetiştiriyoruz hem satamıyoruz hem de zarar ediyoruz. Hayvan bakmanın maliyetleri çok yüksek. Yıllardır hayvancılık yapıyorum ancak bu sene gerçekten halimiz çok kötü. Hayvansal girdi maliyetleri her gün artıyor. Biz artık nasıl hayvancılık yapacağız. İnsanlar evdeki ihtiyaçları için hayvanlarını ucuza satmak zorunda kalıyorlar. Borçlarla geçimlerimizi sağlamak zorunda kalıyoruz. Artık hayvancılıkla uğraşmak çok zor oldu. Üretici zarar ediyor. Öte yandan pazarda da sorunlar yaşıyoruz. Hayvanlarımızı getireceğimiz yer yok. Kar ve yağmur zamanlarda hem biz hem de hayvanlarımızın sığınacağı bir yer yok. Çatısı olan bir iki yer yapmışlar. Bu yer buradaki kaç kişiye yetsin.” Diye ekledi.
ÜRETİCİ ZARAR EDİYOR!
Van’da hayvancılığının bitme noktasına geldiğini belirten Necati Kızıltaş, “Küçüğümden beri hayvancılık yapıyorum. İlk defa bu piyasanın bu kadar kötü olduğunu gördüm. Artan maliyetlerden dolayı kendi hayvanlarıma bakamıyorum. Yem fiyatları almış başını gidiyor. Mazot dersiniz her gün zam geliyor. Biz gerçekten bir yıldır çok zorlanıyoruz. Hayvancılık artık öldü. Onu da geçtim buraya hayvanımızı satmak için getiriyoruz ama oturacak ya da çay içecek bir yer yok. Hayvan pazarına günde 500 insan girip çıkıyor ama bir tane çay ocağımız var. Buraya bir çay ocağı ya da bir lokanta yapılmalı Biz hayvan üreticileri olarak zordayız. Eskiden kar ediyorduk şimdi sadece zarardayız. Bide yetkiler gelsin milletin halini görsünler. Davulun sesi uzaktan çok güzel geliyor.” İfadelerini kullandı.
“YEM, ARPA VE BİRÇOK ŞEY BÜYÜK BİR MASRAF HALİNE GELDİ”
Hayvancılığın artık yapılamadığını vurgulayan Hanifi Diker, “Dedem ve babamlardan itibaren hayvancılıkla uğraşıyoruz. Gözümü bu meslekle açtık ve hiçbir zaman bu kadar zorlanmamıştık. Son iki yıldır artık geçimimizi sağlamayacak hale geldik. Her şey pahalandı ve alınamayacak hale geldi. Bir sene boyunca kendimiz hayvan bakalım sonra sattığımız zamanda zarar edelim. Bu durum böyle devam ederse birkaç yıl sonra kimse bu mesleği yapmayacak. Zarar ediyoruz ama kimse sesimizi duymuyor. Yem, arpa ve birçok şey büyük bir masraf haline geldi. Önümüzdeki aylarda yine zamlanacak, buna bir çare bunları lazım. Yoksa Van’da ne besici kalır ne de çiftçi kalır.” Diye konuştu.
