Ekonomik krizle birlikte mobilya ve beyaz eşya masrafına bütçe dayanmıyor. Mağazadaki etiketlerin yanına bile yaklaşamayan tüketici, çareyi 2’nci el üründe buluyor. Sıfıra gücü yetmeyen tüketici, mecburen 2. el eşya satan dükkanların kapısını çalıyor. TÜİK’in açıkladığı verilere göre kişi başına GSYH'de 79’uncu sırada yer alan Van’da da bugünlerde 2’nci el dükkanların kapısı çok çalınıyor. Alım gücü olmayan Vanlının bütçesi son model eşyaya yetmeyince çareyi spotçularda buluyor.
VATANDAŞ İKİNCİ EL İLE YETİNMEYE ÇALIŞIYOR AMA…
Her ne kadar 2. El mağazalarda bütçeye uygun eşyalar bulunsa da iğneden ipliğe gelen zamlar spotçuların da etkiliyor. Hal böyle olunca yoğunluk 2. el eşya satan mağazalarda da kalmadı. Müze gezer gibi mağaza gezen vatandaş, 2’nci elde de umduğunu bulamayınca eskilerle yetinmek zorunda kalıyor. Konuyla ilgili Şehrivan’a konuşan 2’nci el eşya satıcıları fiyatların sıfıra göre uygun olmasına rağmen vatandaşın 2’nci el bile alamadığını söylüyor. Sıfır mobilya satıcısı vatandaşın mağazayı müze gibi sadece gezdiğini dile getiriyor. Vatandaş ise 2’nci el eşya alamadığı için evdeki eskilerle yetinmek zorunda kaldığını belirtiyor.
BEYAZ EŞYA, MOBİLYA FİYATLARI ALIP BAŞINI GİDİYOR!
Yaklaşık 20 yıldır 2’nci el eşya satımı yapan Hüsrev İlmen adlı vatandaş, alım ve satımda düşüş olduğunu dile getirerek şunları söylüyor: “Eskiden işlerimiz çok iyiydi çünkü herkesin alım gücü vardı, imkan vardı. İnsanlar evinin eşyasını değiştiriyordu ama son zamanlarda işlerimizde düşüş var. Sıfır ve 2’nci elde ne alım var ne de satış. Çok durgun işlerimiz. Gelen vatandaş da fiyatların yüksek oluşundan dert yanıyor. Bundan 5 yıl öncekisine baktığımızda bir kanepeyi 50 liraya alıp 100-150 liraya satıyorduk. Şimdi alma şansımız kalmadı çünkü insanlar satıp yerine koyamıyor. Biz bu durumdan çok etkileniyoruz. Piyasa ondan dolayı durgun.”
ALIM GÜCÜ DÜŞEN VATANDAŞ, 2. EL EŞYA ALMAYA KOŞUYOR AMA…
İlmen, siftah yapamadıkları günlerin olduğunu belirterek, “Birinin mobilyaya ihtiyacı vardır. Sıfır mobilyaya gidip bakıyor. En az 20-25 bin liradan fiyat istiyorlar. Bu defa 2’nci ele başvuruyorlar ama biz de malzeme bulmakta sıkıntı çekiyoruz. 2’nci el malzemenin de toptan alımı yok. Vatandaş 2’nci eli satarsa alırız satmazsa da beklemek zorunda kalıyoruz. Günde siftah yapamadığımız çok oluyor. Zaten kış geldi, insanların çalışma imkanı yok. İnsanlar çalışamadığı zaman bizim de işlerimiz duruyor. Bütün esnaf kan ağlayacak bu kış. Biz de ne yapacağımızı düşünüyoruz kara kara” diyor.
SPOTÇULARDA DA ESKİ YOĞUNLUK YOK!
22 yıldır spotçuluk yapan Metin Huşgiz vatandaşın 2’nci el ürün bile alamadığının altını çizerek şunları aktarıyor: “İşlerimiz yok. Pahalılıktan dolayı ne eşya alabiliyoruz ne de satabiliyoruz. İnsanlar yeni eşya satmasa alamıyoruz, tekrar yerine koyamıyoruz. Vatandaş 2’nci el bile alamıyor. Fiyatlarımız sıfıra göre gayet iyi ama alım gücü düştüğü için insanlar onu bile alamıyor. Alanlar da çoğunlukla beyaz eşya alıyorlar. Öğrenciler gelip alıyorlar bizden genelde.”
VANLI ESKİYİ BİLE ALAMIYOR…
Ferhat Umdu adlı esnaf, 9 yıldır bu işi 2’nci el mobilya satıyor. Umdu, kiradan, faturalardan dert yanarak “Satışlarımız son zamanlarda bayağı bir durgun geçiyor. Ne alabiliyoruz ne satabiliyoruz. Pek fazla bir işimiz yok şu an. Kiralar, faturalar cepten gidiyor. Lambaları bile açamıyoruz elektrik faturaları yüksek geldiği için. Işıklarımız kapalı sırf fatura az gelsin diye. Ek iş yapıyoruz. Yoksa buradan zarar ediyoruz. Güne eksiyle başlıyoruz. Dün hiç müşterimiz olmadı zaten. Bugün de daha siftah bile yapamadık” diyor.
NE ESNAF ALABİLİYOR NE DE ESNAF…
Umdu, 2’nci el eşya almak istemeye gelenlerin peşin ödeyemeyeceklerini ve kredi kartı ile alışveriş yapmak zorunda kaldıklarını vurgulayarak şunları söylüyor: “Alım gücü bayağı düştü. Elimdeki 2’nci el mobilyayı uygun söylememe rağmen kimse alamıyor. Şehir dışından gelenler alabiliyor zaten genelde. Bazen tayinden dolayı buraya taşınanlar gelip alıyorlar. Onun dışında buranın halkı ne satabiliyor ne de alabiliyor. Özellikle son yıllarda satışlarımızda bayağı bir gerileme oldu. Kredi kartı, taksitle 2’nci el mobilya almak isteyenler çok oluyor. Bu şekilde almak isteyenler de çok.”
VATANDAŞ, MÜZE GEZER GİBİ MAĞAZA GEZİYOR…
Eren Mobilya sahibi Rahmi Eren, sıfıra eşya satıyor. Eren, vatandaşların mağazayı müze gibi gezdiklerini belirterek, “Zamlardan sonra işlerimizde bayağı bir düşüş var. Bize de yansıyor bu. Mağazamız bomboş şu an. Genelde bizi müze gibi gezip gidiyor gelenler. Çoğu gün siftah yapamıyoruz. Gelen vatandaş fiyatları pahalı bulup gidiyor. İnsanlarda alım gücü yok. Bu da bize olumsuz yansıyor” ifadelerini kullanıyor.
“EVDEKİLERLE YETİNECEĞİZ MECBUR”
Sıfır mobilya almaya gücü yetmeyen Yunus Canbaz adlı vatandaş çareyi spotçularda buluyor ama 2’nci el mobilyaları bile alamayacağını söylüyor. Canbaz, “Koltuk almaya geldim. İmkanlardan dolayı 2’nci el almaya geldim ama durum o kadar kötü ki artık 2’nci eli bile alamıyoruz. Birkaç yere fiyat sordum ama sormakla yetiniyorum. Sıfır almak istedim ama düşündüğüm fiyatın çok üstünde bir fiyata geldiği için sıfır alamadım. Spotçulara geldim ama onu dahi alamıyorum. Fiyat sorup gidiyoruz. Böyle giderse eskiye döneceğiz. Alamayacağız. Evdekilerle yetineceğiz mecbur” diyor.