ŞEHRİVAN HABER: MEHMET ALİ EKİNCİ-HAKAN İZGİ
Geleneksel ve sanatsal değeri olan eser ve mesleklerin gelecek kuşaklara aktarılması, kültürün geçmişi ile geleceği arasında önemli bir rol oynarken, teknoloji çağına ayak uyduramayan meslekler ya unutuluyor ya da tercih edilmiyor. Bir zamanlar tarım ve hayvancılık kenti olan Van’da da yorgancılık sanatı da büyük önem taşırken, son dönemlerde ise birkaç yorgancı dışında yorgancı mesleği yapılmıyor. Geçmiş yılların en popüler meslekleri unutulmaya yüz tutmuşken, bu mesleklerden biri olan yorgancılık mesleği ise teknolojiye ve zamana karşı direniyor. Van'da yaşayan Şahin Bingöl, yaklaşık 10 yıldır baba mesleği olan yorgancılıkla uğraşıyor. 20 yıllık dükkanda yorgan satan Şahin, elyaf yorganların çıkmasıyla sekteye uğrayan mesleğini geleceğe taşımaya çalışıyor. Şahin, Gaziantep, Şanlıurfa ve Van’ın Gürpınar, Özalp, Muradiye ilçesinden aldığı yünleri Van’a getiriyor.
YORGANCILIK, TEKNOLOJİYE KARŞI DİRENİYOR!
Şahin, yünlerin yıkandıktan sonra silkelenip makinalarla tarandığını belirtiyor. Şahin, atölyede kadınlar tarafından dikilen yorganların, satışa hazır hale geldiğini dile getiriyor. Baba mesleğini sürdüren Şahin, “Yorgancılık benim babamın mesleği. Babam deri işleri yapıyordu. Daha sonra yün işlerine ve yorgancılığa yöneldi. Yaklaşık 20 yıldır bu dükkanı işletiyoruz. Ben oldum olası bu işteyim ama aktif olarak 10 yıldır bu işi yapıyorum. Her ne kadar yeni yataklar çıksa da işimizi sevdiğimiz için bırakamıyoruz” dedi.
ŞAHİN: HALK YERLİ YORGANLARI TERCİH EDİYOR
Yorganların yapım aşamasına da değinen Şahin, “Yünleri Gaziantep, Şanlıurfa, Van’ın Gürpınar, Özalp, Muradiye ilçesinden ve köylerden getiriyoruz. Yünü aldıktan sonra güzel bir şekilde yıkıyoruz. Daha sonra yünü silkeleyip, makinayla tarıyoruz. Bizim kadın çalışanlarımız atölyede yorganları dikiyor. Sonra da yorganları buraya getirip satıyoruz. Genelde el dikimi yorganlarımızda satışlarımız daha iyi. Elyaftan yapılan yorganları fazla kimse almıyor. Halk, yerli yorganları tercih ediyor” şeklinde konuştu.
YORGANCILIK MESLEĞİ İÇİN ÇIRAK BULUNMUYOR
Çift kişilik yorganları 250 TL’ye sattıklarını ifade eden Şahin, “Yünün kilosunu 10-15 TL’den alıp yünün iyisi ile kötüsünü ayırıyoruz. Yünün kalitesine göre 18-20 TL’den satıyoruz. Çift kişilik yorganları 250 TL’ye, tek kişilikleri 200 TL’ye satıyoruz. Yastıklar ise 50-60 TL’ye, minderlerimizi 100 TL’ye satıyoruz. Tabi eskisi kadar rağbet olma da yine de fiyatlarını merak eden vatandaşlarımız oluyor. Bir zamanların gözde mesleklerinden biri olan yorgancılık, yün bulmakta zorluk çekerken, şimdi de yünü yorgana çevirmek için çırak bulmakta zorluk çekiyor. Gelecek kuşaklara bu mesleği aktarmakta ciddi sorunlar yaşıyoruz.” diye aktardı.
ŞİFALI OLDUKLARI İÇİN ALINIYOR
Şahin, özellikle düğün sezonunda işlerinin iyi olduğunu belirterek, “Haziran ayından Ekim ayına kadar satışlarımız çok iyi oluyor. Düğünler genelde bu aylarda olduğunu için bu aylarda iyi satış yapıyoruz. Yeni yataklar çıktı ama teknolojiye rağmen hâlâ rağbet var. Eskiden yorgan ve döşeklerin hepsi yünden oluyordu. Şimdiki yatakların hepsi elyaftan yapılıyor. Yünden yapılan yatak ve döşekler sıcak oldukları için soğuktan da koruyorlar. Özellikle yünden yapılan yataklar daha şifalı olduğu için insanlar alıyor. Yaşlılar gelip yünden yorgan alırken yeni evlenenler ise elyaftan yapılanları istiyor. Halbuki yün daha sağlıklı” dedi.
“MESLEKLER BİR BİR UNUTULUYOR”
Yılların gözde mesleklerinin Van’da bir bir unutulduğuna dikkat çeken Şahin, “Hayvancılık bölgelerinde eskiden yün, yorgan ve yorgancılık mesleği el üstünde tutuluyordu. Çevreye atılan bir tane yün bile göremezdiniz. Bugün baktığınız zaman değil yün, ortada hayvan bulmak artık zor olmuş. Bizde kısır döngü de işlerimizi yürütmeye çalışıyoruz. Ben babamdan bu mesleği epey bir süre devam ettirdim ve başladığım yılarda da yine güzel bir rağbet vardı. Son yıllarda ise tamamen olmazsa bile eskisi kadar bir rağbetten söz edemeyiz. Bizden sonraki kuşak ise değil bu meslekleri yapmak bu mesleklerin ne olduğundan bihaber olacak.”
