ŞEHRİVAN HABER / Mehmet Ali Ekinci
Van Gölü'nün doğu kıyısında yer alan Ayanis Kalesi, süslemeleri, mimari yapısı ve kalıntılarıyla Urartular dönemine ait önemli bilgiler sunuyor. Anadolu uygarlık tarihinde önemli bir yere sahip olan Urartular, ilk uygarlık tarihinin en önemli mihenk taşlarından biri olmayı başarmış bir uygarlık. Urartu Kralı II. Rusa tarafından yaklaşık 2 bin 700 yıl öncesinden bugüne ulaşan Ayanis Kalesi'nde 33 yıldır kazı çalışmaları aralıksız sürüyor. Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı başkanlığında devam eden kazılarda 30 kişilik ekip görev alıyor. Çalışmaların Eylül ayına kadar devam edeceğini belirten Prof. Işıklı, bakanlığın bu yıl bölgeyi 12 aylık kazı statüsüne aldığını ve şartların uygun olduğu ölçüde yıl boyu kazıların yapılabileceğini söyledi.
URARTULARIN SON KALESİ
Ayanis Kalesi ile ilgili bilgiler veren Prof. Işıklı, "Günümüzden 3 bin ile 2 bin 700 yıl arasında kalan süreçte ortaya çıkan bir devlet oluşumu. Ve bu devlet çok zor ve dağlık bir coğrafyada kalmayı başarabiliyor. Ve bölgede kültürel ve politik anlamda etkili oluyor. Bu 300 yıllık süreçte 12-13 kral başa gelip geçiyor Urartu tahtından. Bunların içinden son Kral II. Rusa, 40 yıl tahtta kalıyor ve bu süre içinde 4-5 büyük kale kuruyor. Fakat bu kaleler içinde en ihtişamlısı ve son kale olma özelliğini taşıyan şuan içinde bulunduğumuz Ayanis Kalesi. Bu kale günümüzden 2 bin 700 yıl önce inşa ediliyor. Ne kadar ayakta kaldığını bilmiyoruz ama bu kale Urartu arkeolojisinin en görkemli mirasını bize taşıyor. Aynı zamanda Urartu krallığının gelişim ve sone eriş sürecini bünyesinde taşıyor" dedi.
33 YILDIR KAZI ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR
Ayanis Kalesi'nde 33 yıldır kazı çalışmalarının devam ettiğini belirten Prof. Dr. Işıklı, "Ne yazık ki buradaki kazıları başlatan kazı başkanımız Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu'nu kaybettik. Kendisini rahmetle yad ediyorum. Ondan bayrağı ben devraldım ve son 7 yıldır da ben yürütüyorum. Urartu kalelerinin bütün ihtişamlı örneklerini biz burada görüyoruz. Bu kalenin içinde tüm kamusal ve dini yapıları görüyoruz. Bunların içinde en önemlisi, baş tanrıları Haldi'ye ithaf edilmiş tapınak alanı. Tapınak alanı aslında kompleks bir yapı. Ortada büyük bir çekirdek tapınak biz buna sella diyoruz. Etrafında çevrili bir avlu ve etrafında her iki tarafında da mekanlar var. Arkada da yeni bulduğumuz özel bir podyumlu salon olarak tanımladığımız yine krali ve dini aktivitelere mekânlık eden bir podyumlu salon bulduk" dedi.
'VAN'DA ÇOK ÖNEMLİ BİR TURİZM DESTİNASYONU OLACAK'
Bu yıl ki kazıların temel hedefinin kuzeyde kalan mekânları ortaya çıkartmak olduğunu belirten Prof. Dr. Işıklı, bu mekânlarında ortaya çıkarılmasının ardından da asıl hedeflerinin Urartu kültürünü, özellikle dini açıdan ve her şeyi ile sergileyebilecekleri bir sergi alanına kavuşmak olduğunu söyledi. Alanda restorasyon, koruma ve onarım çalışmalarının devam ettiğini belirten Prof. Dr. Işıklı, "Deprem ve yangın sebebiyle buradaki bazalt ağırlıklı taş bina yapılar büyük bir tahribata uğramış durumda. Bu konuda çalışmalarımız sürüyor. Tüm bunlar bittikten sonra bu alanda Urartu'nun kültürel mirasını tüm özellikleriyle sergileyebileceğimiz bir sergi alanına kavuşmak. Tabi bu konuda Van'dan da destek bekliyoruz. Burası Van bölgesinde çok önemli bir turizm destinasyonu olacaktır" diye konuştu.
YERLİ VE YABANCI TURİSTLER ZİYARET EDİYOR
Ayanis Kalesi yerli ve yabancı turistlerin de önemli uğrak noktası halinde. Barselona'dan gezi için gelen Lidya Mantero, 30 yıl önce de burayı ziyaret ettiklerini belirterek, bölgeyi çok beğendiklerini ve insanlarının çok sıcakkanlı olduklarını söyledi.
